Boekverslag: De ruimte van Sokolov
Uitgeverij De Bezige Bij, Amsterdam, eerste druk 1992
Samenvatting (fabel)
Sasja Sokolov zit als jongen op een school voor hoogbegaafden in Moskou en leert daar Lesjawa, kortweg Lev, kennen. Dit is op school eerst zijn grote concurrent, maar later zijn allerbeste vriend. Samen gaan ze de ruimtevaartkunde in en ze komen te werken aan dezelfde raket. Helaas ontploft de raket en is hun stijgende carri?re ten einde. Sokolovs leven takelt vanaf dat moment af. Zijn vrouw en kind verlaten hem, hij krijgt alleen nog rotbaantjes en uiteindelijk raakt hij aan de drank. Ook verliest hij contact met Lev. Op een gegeven moment ziet Sokolov het in Rusland niet meer zitten en emigreert hij naar Isra?l (dat kan omdat hij joods is). Hij wordt daar straatveger, bij gebrek aan een betere baan voor hem. Lev redt hem uit het uitzichtloze bestaan als alcoholistische straatveger en biedt hem een baan aan. Lev is nu een rijke zakenman, al vertrouwt Sokolov Levs zaakjes niet helemaal.Ook ontmoet Sokolov een vrouw, Tanja, waardoor hij er weer helemaal bovenop komt.
Dan moet Sokolov iemand vermoorden van Lev, omdat deze man een bedreiging voor hen beide zou vormen. Dit doet Sokolov, maar hij ontdekt dat het Lev hem tegelijkertijd wou laten vermoorden. Sokolov vermoordt dan Lev ook. Zo wordt Sokolov een rijk man, omdat Lev en hij een wederzijdse levensverzekering hadden afgesloten. Hij laat zijn ex-vrouw en kind uit Rusland emigreren en trouwt met Tanja. Zo leeft hij nog lang en gelukkig.
Analyse en interpretatie
Genre
Dit boek behoort tot het genre roman, omdat de hoofdpersoon een grote ontwikkeling doormaakt in het boek en er een groot tijdsverloop is. Het subgenre is psychologische thriller, omdat het erg over de gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon handelt, maar er tegelijkertijd ook intriges gesponnen worden en dergelijke.
Thematiek
Belangrijke motieven in dit boek zijn: drank en dronkenschap, joods zijn en schuldgevoelens. Het thema is toch wel vriendschap en het verraad van die vriendschappen. Het hele boek draait namelijk om de vriendschap tussen Lev en Sokolov. Het begin van die vriendschap blijkt echter verraad van Lev te zijn. Bij een weddenschap tussen de twee speelt hij namelijk vals. Ook aan het einde van het boek blijkt dat Lev Sokolov heeft verraden als Lev hem wil laten opblazen. Volgens mij heeft de schrijver ook wel een idee achter dit boek, namelijk dat de perfecte vriendschap niet bestaat.
Structuur
De volgorde van gebeurtenissen is niet chronologisch, maar er wordt gebruik gemaakt van flashbacks. Het boek begint dan ook ?in medias res?, Sokolov zit dan namelijk dronken op zijn kamer in Isra?l. Dat er gebruik wordt gemaakt van flashbacks heeft tot gevolg dat je goed met de hoofdpersoon mee kunt denken. Je volgt zijn denkwijze en door de herinneringen die worden opgehaald kun je goed meedenken en meevoelen.
Het verhaal heeft een duidelijk gesloten einde. De vriendschap tussen Lev en Sokolov is ten einde (Lev is immers dood) en Sokolov staat voor een heel nieuw leven. Je zou kunnen zeggen dat het verhaal doorgaat met Sokolovs nieuwe leven, maar ik vind toch meer dat het verhaal zo echt afgelopen is. Sokolov heeft immers geen grote problemen meer?
Personages
De hoofdfiguur in dit verhaal is duidelijk Sokolov (protagonist). De antagonist ofwel tegenspeler is Lev, want het hele boek draait toch om de vriendschap tussen die twee.
Sokolov is een moralist. Hij houd zich aan de vastgestelde normen en waarden. Zij scheppen orde in de chaotische wereld waarin hij leeft. Hij is star en wijkt niet snel van zijn pad af. Hij heeft passie voor zijn werk, en zijn vriendschap met Lev is bij hem diep geworteld. Lev is daarentegen gewetenloos, maalt niet om regels en wetten. Ook waren zijn grenzen wat normen en waarden betreft ver te zoeken. Zoals: hij had zich laten besnijden zonder verdoving. Hij had geen vaste relatie, hij ging met elke vrouw naar bed die dat maar wilde, en schepte daarover op. Hij had iets jongensachtigs, was roekeloos en had moed. Hij wilde het leven helemaal ervaren, plukken wat er te plukken viel. Beide hoofdpersonen maken in het boek ontwikkelingen door, het zijn round characters dus. Dit is ook wel logisch, want beide figuren worden een groot deel van hun leven gevolgd, vooral Sokolov. De belangrijkste bijfiguren zijn: Irina (Solokovs ex-vrouw) Tanja en inspecteur Katz.
Tijd
Dit is eigentijds verhaal, er wordt namelijk niet vanuit het heden naar die periode gekeken (het speelt namelijk nog tijdens communistisch Rusland en het begin van de Golfoorlog) maar je hebt echt het gevoel dat het ?nu? speelt. Het verhaal bestrijkt ongeveer een periode van 28 jaar (van ongeveer 1963 tot 1991). Natuurlijk zijn er sprongen in de tijd gemaakt, zelfs behoorlijk grote. De tijd op de ?lagere? school wordt bijvoorbeeld vrij uitgebreid behandeld, maar de tijd tot de ontwikkeling van de raket Oktjabr wordt in enkele zinnen verteld. De verteltijd is zo?n 411 bladzijden. De verhouding met de vertelde tijd wisselt nogal. In het boek zijn de gedachten en gevoelens van Sokolov erg belangrijk, veel gebeurtenissen en dingen worden dan ook breed uitgemeten. Dit maakt het boek weliswaar ?traag? maar toch ook weer juist mooi (vind ik) omdat je de hoofdpersoon goed kunt volgen. Toch worden ook een aantal gebeurtenissen en dergelijke vrij snel verteld, zonder dat de gedachten en gevoelens van Sokolov veel aan bod komen.
Persoonlijke reactie
Ik vond dit een erg mooi boek, omdat de gedachten en gevoelens van de hoofdpersoon heel uitgebreid worden behandeld. Ik houd daar wel van, dat ik de hoofdpersoon goed kan volgen in zijn denken en gevoel. Het boek is in veel opzichten niet erg realistisch, maar dit vind ik ook helemaal niet erg. De manier waarop alles gebracht wordt is echter wel erg realistisch (vooral door het goed weergeven van wat er allemaal in Sokolovs hersenpan omgaat). Ook vind ik dit boek erg makkelijk lezen, ondanks alle flashbacks en vaak toch wel moeilijk taalgebruik. Ik heb dan ook al meer boeken van Leon de Winter gelezen, omdat zijn stijl van schrijven mij goed bevalt. Kortom, ik vond dit een heel goed boek. Het was goed te lezen en ik kon goed meeleven en meedenken met de hoofdpersoon.
De Winter is de zoon van de handelaar in lompen en oude metalen Moos de Winter en Johanna Zeldenrust. Zijn orthodox-joodse ouders hadden als enigen van hun families de Tweede Wereldoorlog overleefd (op een zus van zijn moeder na) en zij kregen na de oorlog op latere leeftijd vier kinderen van wie Leon de tweede zoon was. De Winter senior ging het financieel voor de wind; het gezin bewoonde een vrijstaande villa.
Boek informatie
- De ruimte van Sokolov
- Leon de Winter
- Nederlands
Handige opties
- Meer boeken van:Leon de Winter