Werkstuk: Auschwitz
Auschwitz
Inleiding
Het grootse complex dat tijdens de oorlog door het derde rijk gebouwd werd kan op zichzelf het nazi concentratiesysteem vertegenwoordigen: het is een aaneenschakeling van een werkkamp, een concentratiekamp en een vernietigingskamp. Op het einde van de jaren ?60 nam het genoegen met deze sinistere reputatie. Sinds een twintigtal jaar heeft de naam een andere dimensie verworven door deel uit te maken van de lijst van sites van het patrimonium van de mensheid.
?Arbeit macht frei?, de meest cynische boodschap van de voorbije eeuw. Hoe is dit ooit allemaal kunnen gebeuren? Waarom is dit gebeurd? Het ontstaan van de Jodenhaat, Hitler en zijn handlangers, antisemitisme, tot het fenomeen Auschwitz. In hoeverre is het herdenken van gebeurtenissen zoals Auschwitz preventief? Zijn er nog actuele genociden?
Antisemitisme
Het begrip antisemitisme werd voor het eerst gebruikt door Wilhelm Marr(1819-1904). Marr was een werkloze journalist die door Joodse tussenkomst zijn job verloren was. Hij gebruikte het begrip als een eufemisme voor ?Judenhass?. Hij werd ge?nspireerd door de filosofische opvatting dat joden zich moesten aanpassen om in de maatschappij te worden opgenomen. In 1880 publiceerde Marr een boek getiteld: ?Der Weg zum Siege des Germanentums ?ber das Judentum?(De weg naar de overwinning van de Duitsers tegen de Joden).
Hierin ging hij nog een stap verder. Hij stelde vast dat joden en Duitsers in een langdurig conflict verwikkeld waren en dat de Joden dit aan het winnen waren. Dit conflict zou leiden tot de vernietiging van de een en de overwinning van de ander. Een joodse overwinning zou leiden tot de vernietiging van het Duitse ras. Om dit te voorkomen richtte hij in 1879 de Antisemiten-Liga op. Een Duitse organisatie die tegen de dreiging van het joodse volk in ging en voorstander was van het met geweld verdringen van joden uit Duitsland. Marr was een bron van inspiratie die gedeeltelijk geleid heeft tot het massaal uitroeien van de joodse bevolking in de Tweede Wereld oorlog.
Hitler
Adolf Hitler is geboren op 20 april 1889 in Branau aan de rivier de Inn in Oostenrijk. Hij was een kind van Alois Hitler (1837-1903) en Klara Polzl (1861-1908). Hitler was geen goede student, hij maakte zijn studies niet af. Na de dood van zijn vader richtte hij zich voornamelijk op de schilderkunst. Hij probeerde twee maal tevergeefs binnen te raken in de Academie voor Beeldende kunsten te Wenen. De dood van zijn ouders was een zware dobber voor hem. Overleven deed hij door kleine kunstwerken te verkopen. In 1914 diende hij zich vrijwillig aan bij het leger.
Tijdens de Eerste Wereld oorlog schopte hij het tot korporaal. Hij raakte echter zwaar gewond tijdens een aanval. In 1918 raakte hij in een gasaanval het gezichtsvermogen tijdelijk kwijt. Ondanks zijn langdurig hospitaal verblijf, kreeg hij twee onderscheidingen.
Na zijn revalidatie, stapte hij in de politiek. Hij werd lid van de kleine Nationalistische Deutsche Arbeiterpartei. Daar kreeg hij de functie van reclame maker. Hij liet de partij peilsnel de grond uit schieten met zijn krachtige toespraken. De partij veranderde in 1920 zijn naam naar Nationaal-Sozialtische Deutsche Arbeiterpartij (NSDAP). Door de invloed van Gottfried Feder werd de partij nationalistisch revolutionair. Ze begonnen zich als eerste te keren tegen de joden. In 1921 richtte Hitler zijn eigen machtsapparaat op, de SA (later SS). Deze bestond vrijwel volledig uit oud militairen.
Hitlere probeerde in 1923 een ?putsch?. Er was een economische chaos ontstaan door de franse bezetting van het Ruhrgebied. De staatsgreep mislukte. Hitler werd veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. Na amper 8 maanden kwam hij al vrij. Gedurende zijn gevangenschap schreef hij het eerste deel van ?Mein Kampf?. De NSDAP en de SA werden verboden. Hij kreeg een openbaar spreekverbod tot 1928. Hitler nam na zijn vrijlating de leiding over van de NSDAP.
De rijkspresident stemde er mee in om Hitler tot rijkskanselier te benoemen in 1933. Deze benoeming had echter grote gevolgen. Na de dood van de presidentskanselier werd Hitler oppermachtig. De brand in de Reichstag was een goed excuus om enkele wetten af te schaffen en bij te maken. Duitsland was op weg naar een totalitaire staat. Bij de verkiezingen in 1939 kreeg zijn partij 43.9% van de stemmen. Dit was de vooravond van een gruwelijke periode.
Hitler had voor zijn machtsovername zich al uitgesproken over zijn afgunst tegenover de joden. Hij zag hen namelijk als de verantwoordelijken voor alle problemen in Duitsland. Hij zette zijn woorden om in daden na zijn benoeming tot Reichskanselier. In 1935 werden de Neurenberg-wetten uitgevaardigd. Deze bepaalden dat Joden niet meer met personen van Duits bloed mochten trouwen en geen staatsburgers waren. Daarna begon de discriminatie van de joden steeds drastischer vormen aan te nemen. Joden in overheidsdienst verloren hun baan, joodse winkels werden geboycot, joodse kinderen werden van school gestuurd, enz.
De nacht van 9 op 10 november in 1938 was het hoogtepunt in de jodenhaat. Joden werden aangevallen, synagogen gingen in vlammen op, joodse winkels, huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen werden geplunderd, beklad en vernield. Het leek op een volkswoede, maar dit was echter schijn. In feite ging het om een gestuurde actie van Hitler en Goebbels gesteund door nog andere hoge Nazi's. Het resultaat was honderden doden en duizenden vernielde joodse bezittingen.
Hitler voltrok de bezetting van Oostenrijk in 1938. Vervolgens eiste hij dat de Duitssprekende delen van Tsjecho-Slowakije bij Duitsland werden gevoegd. Hierbij beloofde hij wel dat er geen bezetting zou komen van Tsjecho-Slowakije door Duitse troepen. Hij brak deze belofte al vrij snel en bezette alsnog Tsjecho-Slowakije. In 1939 volgde Polen en in 1940 waren de Lage landen en Frankrijk aan de beurt. De Tweede Wereld oorlog was in volle gang. Het Derde Rijk dat hij gecre?erd had, ging in 1945 ten onder door de geallieerden. Hitler pleegde op 30 april 1945 zelfmoord samen met zijn vrouw Eva Braun.
De SS
SS is de afkorting voor Schutstaffel (beschermingsgroep) een militaire organisatie. Deze ontstond in 1924 uit de SA met als oorspronkelijke taak de bescherming van de leiders van de partij. Bij de werving van leden werden strenge criteria naar ?ras? aangelegd. In 1929 kwam de organisatie onder Heinrich Himmler. Met de machtsovername van Hitler(1933) nam de betekenis van de SS snel toe, met name dat de SA in 1934 onschadelijk werd gemaakt. Himmler was reeds chef van de Gestapo en kwam nu door de uitschakeling van de SA rechtstreeks onder Hitler in de hi?rarchie.
De SS kreeg een beveiligingsfunctie. Een bijzondere tak van de SS werd de SD (SicherheitsDienst), een politiek inlichtingsapparaat. De SS is grotendeels verantwoordelijk voor wat er gebeurde tijdens de kristalnacht. Tijdens de tweede wereld oorlog werd de SS de Waffen-SS. De dienst breidde snel uit en zo werd de SS de fanatieke kern van de Duitse landstrijdkrachten. Ze kregen een slechte naam door de misdaden die ze pleegden in de concentratiekampen en achter het front.
Himmler
Himmler is geboren op 7 oktober 1900 in M?nchen. Hij werd zeer streng nationalistisch en katholiek opgevoed. Himmler had een zwakke gezondheid, hij mistte vaak lessen. Hij studeerde daarom extra hard. Hij behaalde een diploma landbouwkunde. Hij werkte een tijdje voor een meststoffen bedrijf, maar ging al snel in de politiek bij de NSDAP. Hij werd vrij snel Reichsf?hrer-SS & rijkspropaganda leider. Himmler zag in de SS een mogelijkheid om een elitegroep op te richten. Bij deze elitegroep stond onvoorwaardelijke trouw aan de f?hrer een aan andere nazie-idealen hoog aangeprezen.
Hij leidde de SS met grootse overgave. Hij voelde het aan als zijn plicht om de SS groot te maken. De rekruteringen die hij hield waren uiterst streng. Het moest een elite-eenheid worden. Met deze machtsinstantie die hij zelf gecre?erd had, wilde hij nog meer macht vergaren. Hij organiseerde mee de ?Nacht der Lange Messen?. Om zijn machtspositie en de mogelijkheid om de SS te laten groeien, zorgde hij ervoor dat de SA werd ge?limineerd. Hierdoor kwam hij rechtstreeks onder Hitler te staan in de Hi?rarchie van het Derde Rijk.
Himmler is vooral bekend in de geschiedenis door zijn rol bij de concentratie kampen. Hij gebruikte de SS om de opdrachten van Hitler te vervullen. Het uitroeien van de joden was voor hem slechts een opdracht die tot een goed einde moest gebracht worden. Hij koos Auschwitz als plaats om een concentratie kamp te laten bouwen. Door de voortreffelijke verkeersmogelijkheden die ter beschikking waren , de ligging en de uitbreidingsmogelijkheden viel het in de smaak. Auschwitz werd onder leiding van Rudolf H?ss omgebouwd tot een echte moordfabriek. De door Himmler aangestelde H?ss cre?erde een nooit te vergeten plaats, het uitroeiingskamp Auschwitz.
Toen de oorlog in 1945 ten einde liep, werd Himmler samen met een aantal andere SS-adjudanten opgepakt. Hij had zich vermomd en een andere naam aangenomen. De Britse soldaten die hen gearresteerd hadden, wisten niet dat ze een van de belangrijkste leiders van het nazi regime gevangen hadden. Himmler kon het echter niet laten door zijn eigen fierheid om zich in zijn vermomming te houden. Hij werd aan een medisch onderzoek onderworpen van geallieerde dokters. Een cyaankalipil spaarde hem van de onderzoekingen en vragen. Op 23 mei pleegde hij zelfmoord door een cyaankalipil in te nemen.
Auswitch
Het concentratiekamp Auschwitz werd in 1940 gebouwd voor Poolse politieke gevangenen. In het begin moest het kamp dienen om Polen te onderdrukken en te vernietigen. Later begonnen de Nazi?s mensen uit heel Europa hierheen te brengen, vooral joden uit vele landen alsook Russische krijgsgevangenen en zigeuners.
Het bevel om het kamp te gaan bouwen werd in april 1940 gegeven door Himmler zelf. Rudolf H?ss werd benoemd tot commandant. In het gevangenenkamp zaten ruim 20.000 gevangen. En gelijktijdig met het groeiende aantal gevangenen breidde het kamp zicht uit, dat steeds meer en meer het karakter kreeg van een gigantisch vernietigingskamp. Het kamp in Oswi?cim (Auschwitz) werd het basiskamp voor een serie van nieuwe kampen. In 1941 startte men met de bouw van een tweede kamp (later Auschwitz II, Birkenau genoemd). Op drie km afstand van deze plek installeerde men daarna, in 1942, het kamp Monowitz bij Oswi?cim (later Auschwitz III genoemd). Tussen 1942 en 1944 ontstonden ongeveer een veertigtal nevenkampen. Deze kampen werden vooral als opslag van goedkope werkkrachten gebruikt.
In 1941 bepaalde Heinrich Himmler dat het concentratiekamp Auschwitz de plaats moest worden waar het systematische plan alle joden te vernietigen, uitgevoerd zou worden. De massale vernietiging van de joden startte in januari 1942. Maar niet alleen joden werden hier omgebracht. Ook Russische krijgsgevangen, zigeuners en andere minderheden werden naar Auschwitz gedeporteerd om vermoord te worden.
De meeste joden die in Auschwitz zouden worden omgebracht, arriveerden daar in de overtuiging dat ze zich in Oost-Europa zouden mogen gaan ?vestigen?. De nazi?s verkochten aan hen niet bestaande winkels en stukken landbouwgrond. Werk werd hen aangeboden in niet bestaande bedrijven. Zij kwamen aan in goederentreinen na ritten van vaak 7 ? 10 dagen. Vele oudere mensen en kinderen overleefden de rit niet. De treinen stopten in het kamp Birkenau aan een goederen perron. Daar verdeelden de SS-commandant en de SS-artsen de mensen in twee groepen: mensen die geschikt werden bevonden om te gaan werken in de kampen en mensen die ongeschikt werden bevonden. De laatse groep werd meteen naar de gaskamers geleid.
De mensen die naar de gaskamer werden geleid, beseften niet dat ze hun eigen dood tegemoet wandelden. De SS?ers hadden iedereen ervan overtuigd dat ze na de selectie een bad konden krijgen. De mensen moesten zich uitkleden en binnen gaan in een grote ?douchecabine?. Door de douchekoppen heeft echter nooit water gespoten. In plaats daarvan gooiden de SS?ers Zyklon B naar binnen door een luik. De mensen stierven binnen 15 ? 20 minuten. Daarna moesten mensen van het SonderKommando de lijken naar de crematoriumovens brengen. Als de capaciteit van de ovens overschreden was, gingen de lijken naar de brandstapel. In 20 minuten tijd werden er 2000 mensen vermoord met 7 kg Zyklon B.
De andere gevangen van het kamp werden gebruikt als goedkope werkkrachten. In de beginfase hielpen de gevangen mee aan de uitbreiding van het kamp, aanleggen van afvoerkanalen en het leggen van straten. Later ging men de gevangen inzetten in diverse takken van de industrie. Grote sterfte werd veroorzaakt door het hoge werktempo, de voedselrantsoenering, de voortdurende afranselingen en de mensonterende behandeling. Vaak was hun werkplaats de plaats waar ze stierven. De werkgevangen kregen schrale maaltijden die veel te weinig waren in verhouding met de dagelijks gepresteerde arbeid. Totale uitputting was het resultaat. Naast de gaskamers en de executies waren de werkomstandigheden de derde grootste doodsoorzaak.
Toen het einde van de oorlog naderde, begonnen de SS?ers hun criminele sporen uit te wissen. Ze vernielden zoveel mogelijk documenten en bewijsmateriaal, bliezen gebouwen op, brandden de crematoria en gaskamers uit. Ondanks hun vernielingen zijn toch nog vele sporen bewaard gebleven. De Russen bereikten op 27 januari 1945 het concentratiekamp Auschwitz. Ze vonden er slechts 7650 zieken of stervenden. De overige gedetineerden werden dagen daarvoor verplicht op wandel gestuurd naar het westen, de beruchte dodenmars.
Genociden
Nu is de vraag of gebeurtenissen als Auschwitz genociden van die aard zou kunnen verkomen. Uit de geschiedenis blijkt dat dit niet het geval is. Bosni?-Herzegovina, Rwanda, Burundi, Kongo en Irak zijn de meest recente en meest bekende genociden. En toch zijn er verschillen tussen de verschillende genociden. Zoals Johannes Houwink ten Cate aangaf in een interview met Jan Bletz. "Er zijn ruwweg twee vormen van volkerenmoord. De ene is dat de staat besluit een minderheid uit te roeien. Dit leidt vervolgens tot een genocide zoals die van de Joden, van de Armenen in het Ottomaanse rijk in 1915 of van de rijkere boeren in de Oekraine door Stalin rond 1930. De staat zegt: 'Deze minderheid is verkeerd; deze mensen doen wel alsof ze loyaal zijn, maar het zijn samenzweerders. Ze willen onze maatschappelijke orde vernietigen; ze zorgen dat we oorlogen verliezen.' En: 'Wij zijn niet tegen hen, maar zij zijn tegen ons. Uit zelfverdediging moeten we daarom toch tegen hen optreden. En de enige manier om onze samenleving te redden is die groep zo mogelijk als geheel te vermoorden. En ze moeten - dat is de genocidale ideologie - de vuilnisbak van de geschiedenis in en alles wat aan hen herinnert moet mee die vuilnisbak in. [?]De tweede vorm is de etnische burgeroorlog met de staatsmacht als inzet. In dat soort situaties is er in feite een politiek vacu?m, er zijn verschillende groepen die elkaar de heerschappij betwisten. Die groepen staan elkaar naar het leven, in de wetenschap dat de overwinnende partij de staatsmacht geheel zal gaan monopoliseren, met uitsluiting van de andere groepen."
De Holocaust valt dus onder de eerste vorm van volkerenmoord. Hitler wilde een minderheid in Duitsland, en ook in Europa, laten elimineren. Maar de meer recente genociden zijn vaker van de tweede vorm. Het continent Afrika lijdt zwaar onder die tweede vorm. Verschillende groepen die naar de macht strijden en daarbij de andere uitmoorden.
En toch zijn er genociden die ons bij blijven en anderen niet. Dit komt vooral omdat de meeste mensen alleen maar denken aan wat voor hen belangrijk was. De universele rechten van de mens zijn immers deels door de holocaust ontstaan en op papier gezet. De media speelt natuurlijk ook een belangrijke rol hierin. Als er tegenwoordig ergens op de aardbol een oorlog uitbreekt dan zijn de westerse landen de eerste die het geweten hebben. De verslaggeving hieromtrent is super snel en vrij betrouwbaar. En omdat bij de westerse landen de holocaust in het achterhoofd zit, zullen ze sowieso meer aandacht gaan besteden aan eventueel nieuwe volkerenmoorden.
Maar de mens leert uit zijn fouten. Ik geloof zeer sterk dat doordat de holocaust juist heeft plaatsgevonden iets in dergelijke vorm nooit meer zal kunnen en mogen gebeuren. Het heeft de wereld natuurlijk geen goed gedaan, maar we zijn wel wakker geschud voor altijd. Hoe gruwelijk deze misdaad ook geweest is, er is al minstens een positief ding uit voort gekomen. Nooit of te nimmer zal zo?n gruwelijk feit zich herhalen. De volkerenmoorden die er momenteel nog gebeuren in Afrika en op andere plaatsen in de wereld zijn in de verste verte niet te vergelijken met de geweldplegingen in 1939-1945. Om te voorkomen dat ze zouden uitgroeien tot een evenaring van de holocaust probeert de NAVO neutrale troepen (blauwhelmen) in te zetten.
Conclusie
Ik denk dat je duidelijk kan stellen dat dit een van de meest gruwelijke gebeurtenissen uit de geschiedenis is. Miljoenen mensen zijn om het leven gebracht door de bevelen van ??n man. Hitler kan niet als enige oorzaak van de vervolging van de Joden gezien worden, maar hij heeft toch een zeer flinke duit in het zakje gedaan. Dat mensen zulke bevelen konden opvolgen is al bizar genoeg. De gruwelen die in het Kamp van Auschwitz zich hebben afgespeeld zullen voor altijd in de geschiedenisboeken staan geschreven. Hopelijk zal dit de mensen in de toekomst doen nadenken. Een tweede Auschwitz is het aller laatste wat de mensheid wil meemaken.
Inleiding
Het grootse complex dat tijdens de oorlog door het derde rijk gebouwd werd kan op zichzelf het nazi concentratiesysteem vertegenwoordigen: het is een aaneenschakeling van een werkkamp, een concentratiekamp en een vernietigingskamp. Op het einde van de jaren ?60 nam het genoegen met deze sinistere reputatie. Sinds een twintigtal jaar heeft de naam een andere dimensie verworven door deel uit te maken van de lijst van sites van het patrimonium van de mensheid.
?Arbeit macht frei?, de meest cynische boodschap van de voorbije eeuw. Hoe is dit ooit allemaal kunnen gebeuren? Waarom is dit gebeurd? Het ontstaan van de Jodenhaat, Hitler en zijn handlangers, antisemitisme, tot het fenomeen Auschwitz. In hoeverre is het herdenken van gebeurtenissen zoals Auschwitz preventief? Zijn er nog actuele genociden?
Antisemitisme
Het begrip antisemitisme werd voor het eerst gebruikt door Wilhelm Marr(1819-1904). Marr was een werkloze journalist die door Joodse tussenkomst zijn job verloren was. Hij gebruikte het begrip als een eufemisme voor ?Judenhass?. Hij werd ge?nspireerd door de filosofische opvatting dat joden zich moesten aanpassen om in de maatschappij te worden opgenomen. In 1880 publiceerde Marr een boek getiteld: ?Der Weg zum Siege des Germanentums ?ber das Judentum?(De weg naar de overwinning van de Duitsers tegen de Joden).
Hierin ging hij nog een stap verder. Hij stelde vast dat joden en Duitsers in een langdurig conflict verwikkeld waren en dat de Joden dit aan het winnen waren. Dit conflict zou leiden tot de vernietiging van de een en de overwinning van de ander. Een joodse overwinning zou leiden tot de vernietiging van het Duitse ras. Om dit te voorkomen richtte hij in 1879 de Antisemiten-Liga op. Een Duitse organisatie die tegen de dreiging van het joodse volk in ging en voorstander was van het met geweld verdringen van joden uit Duitsland. Marr was een bron van inspiratie die gedeeltelijk geleid heeft tot het massaal uitroeien van de joodse bevolking in de Tweede Wereld oorlog.
Hitler
Adolf Hitler is geboren op 20 april 1889 in Branau aan de rivier de Inn in Oostenrijk. Hij was een kind van Alois Hitler (1837-1903) en Klara Polzl (1861-1908). Hitler was geen goede student, hij maakte zijn studies niet af. Na de dood van zijn vader richtte hij zich voornamelijk op de schilderkunst. Hij probeerde twee maal tevergeefs binnen te raken in de Academie voor Beeldende kunsten te Wenen. De dood van zijn ouders was een zware dobber voor hem. Overleven deed hij door kleine kunstwerken te verkopen. In 1914 diende hij zich vrijwillig aan bij het leger.
Tijdens de Eerste Wereld oorlog schopte hij het tot korporaal. Hij raakte echter zwaar gewond tijdens een aanval. In 1918 raakte hij in een gasaanval het gezichtsvermogen tijdelijk kwijt. Ondanks zijn langdurig hospitaal verblijf, kreeg hij twee onderscheidingen.
Na zijn revalidatie, stapte hij in de politiek. Hij werd lid van de kleine Nationalistische Deutsche Arbeiterpartei. Daar kreeg hij de functie van reclame maker. Hij liet de partij peilsnel de grond uit schieten met zijn krachtige toespraken. De partij veranderde in 1920 zijn naam naar Nationaal-Sozialtische Deutsche Arbeiterpartij (NSDAP). Door de invloed van Gottfried Feder werd de partij nationalistisch revolutionair. Ze begonnen zich als eerste te keren tegen de joden. In 1921 richtte Hitler zijn eigen machtsapparaat op, de SA (later SS). Deze bestond vrijwel volledig uit oud militairen.
Hitlere probeerde in 1923 een ?putsch?. Er was een economische chaos ontstaan door de franse bezetting van het Ruhrgebied. De staatsgreep mislukte. Hitler werd veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. Na amper 8 maanden kwam hij al vrij. Gedurende zijn gevangenschap schreef hij het eerste deel van ?Mein Kampf?. De NSDAP en de SA werden verboden. Hij kreeg een openbaar spreekverbod tot 1928. Hitler nam na zijn vrijlating de leiding over van de NSDAP.
De rijkspresident stemde er mee in om Hitler tot rijkskanselier te benoemen in 1933. Deze benoeming had echter grote gevolgen. Na de dood van de presidentskanselier werd Hitler oppermachtig. De brand in de Reichstag was een goed excuus om enkele wetten af te schaffen en bij te maken. Duitsland was op weg naar een totalitaire staat. Bij de verkiezingen in 1939 kreeg zijn partij 43.9% van de stemmen. Dit was de vooravond van een gruwelijke periode.
Hitler had voor zijn machtsovername zich al uitgesproken over zijn afgunst tegenover de joden. Hij zag hen namelijk als de verantwoordelijken voor alle problemen in Duitsland. Hij zette zijn woorden om in daden na zijn benoeming tot Reichskanselier. In 1935 werden de Neurenberg-wetten uitgevaardigd. Deze bepaalden dat Joden niet meer met personen van Duits bloed mochten trouwen en geen staatsburgers waren. Daarna begon de discriminatie van de joden steeds drastischer vormen aan te nemen. Joden in overheidsdienst verloren hun baan, joodse winkels werden geboycot, joodse kinderen werden van school gestuurd, enz.
De nacht van 9 op 10 november in 1938 was het hoogtepunt in de jodenhaat. Joden werden aangevallen, synagogen gingen in vlammen op, joodse winkels, huizen, scholen, begraafplaatsen en ziekenhuizen werden geplunderd, beklad en vernield. Het leek op een volkswoede, maar dit was echter schijn. In feite ging het om een gestuurde actie van Hitler en Goebbels gesteund door nog andere hoge Nazi's. Het resultaat was honderden doden en duizenden vernielde joodse bezittingen.
Hitler voltrok de bezetting van Oostenrijk in 1938. Vervolgens eiste hij dat de Duitssprekende delen van Tsjecho-Slowakije bij Duitsland werden gevoegd. Hierbij beloofde hij wel dat er geen bezetting zou komen van Tsjecho-Slowakije door Duitse troepen. Hij brak deze belofte al vrij snel en bezette alsnog Tsjecho-Slowakije. In 1939 volgde Polen en in 1940 waren de Lage landen en Frankrijk aan de beurt. De Tweede Wereld oorlog was in volle gang. Het Derde Rijk dat hij gecre?erd had, ging in 1945 ten onder door de geallieerden. Hitler pleegde op 30 april 1945 zelfmoord samen met zijn vrouw Eva Braun.
De SS
SS is de afkorting voor Schutstaffel (beschermingsgroep) een militaire organisatie. Deze ontstond in 1924 uit de SA met als oorspronkelijke taak de bescherming van de leiders van de partij. Bij de werving van leden werden strenge criteria naar ?ras? aangelegd. In 1929 kwam de organisatie onder Heinrich Himmler. Met de machtsovername van Hitler(1933) nam de betekenis van de SS snel toe, met name dat de SA in 1934 onschadelijk werd gemaakt. Himmler was reeds chef van de Gestapo en kwam nu door de uitschakeling van de SA rechtstreeks onder Hitler in de hi?rarchie.
De SS kreeg een beveiligingsfunctie. Een bijzondere tak van de SS werd de SD (SicherheitsDienst), een politiek inlichtingsapparaat. De SS is grotendeels verantwoordelijk voor wat er gebeurde tijdens de kristalnacht. Tijdens de tweede wereld oorlog werd de SS de Waffen-SS. De dienst breidde snel uit en zo werd de SS de fanatieke kern van de Duitse landstrijdkrachten. Ze kregen een slechte naam door de misdaden die ze pleegden in de concentratiekampen en achter het front.
Himmler
Himmler is geboren op 7 oktober 1900 in M?nchen. Hij werd zeer streng nationalistisch en katholiek opgevoed. Himmler had een zwakke gezondheid, hij mistte vaak lessen. Hij studeerde daarom extra hard. Hij behaalde een diploma landbouwkunde. Hij werkte een tijdje voor een meststoffen bedrijf, maar ging al snel in de politiek bij de NSDAP. Hij werd vrij snel Reichsf?hrer-SS & rijkspropaganda leider. Himmler zag in de SS een mogelijkheid om een elitegroep op te richten. Bij deze elitegroep stond onvoorwaardelijke trouw aan de f?hrer een aan andere nazie-idealen hoog aangeprezen.
Hij leidde de SS met grootse overgave. Hij voelde het aan als zijn plicht om de SS groot te maken. De rekruteringen die hij hield waren uiterst streng. Het moest een elite-eenheid worden. Met deze machtsinstantie die hij zelf gecre?erd had, wilde hij nog meer macht vergaren. Hij organiseerde mee de ?Nacht der Lange Messen?. Om zijn machtspositie en de mogelijkheid om de SS te laten groeien, zorgde hij ervoor dat de SA werd ge?limineerd. Hierdoor kwam hij rechtstreeks onder Hitler te staan in de Hi?rarchie van het Derde Rijk.
Himmler is vooral bekend in de geschiedenis door zijn rol bij de concentratie kampen. Hij gebruikte de SS om de opdrachten van Hitler te vervullen. Het uitroeien van de joden was voor hem slechts een opdracht die tot een goed einde moest gebracht worden. Hij koos Auschwitz als plaats om een concentratie kamp te laten bouwen. Door de voortreffelijke verkeersmogelijkheden die ter beschikking waren , de ligging en de uitbreidingsmogelijkheden viel het in de smaak. Auschwitz werd onder leiding van Rudolf H?ss omgebouwd tot een echte moordfabriek. De door Himmler aangestelde H?ss cre?erde een nooit te vergeten plaats, het uitroeiingskamp Auschwitz.
Toen de oorlog in 1945 ten einde liep, werd Himmler samen met een aantal andere SS-adjudanten opgepakt. Hij had zich vermomd en een andere naam aangenomen. De Britse soldaten die hen gearresteerd hadden, wisten niet dat ze een van de belangrijkste leiders van het nazi regime gevangen hadden. Himmler kon het echter niet laten door zijn eigen fierheid om zich in zijn vermomming te houden. Hij werd aan een medisch onderzoek onderworpen van geallieerde dokters. Een cyaankalipil spaarde hem van de onderzoekingen en vragen. Op 23 mei pleegde hij zelfmoord door een cyaankalipil in te nemen.
Auswitch
Het concentratiekamp Auschwitz werd in 1940 gebouwd voor Poolse politieke gevangenen. In het begin moest het kamp dienen om Polen te onderdrukken en te vernietigen. Later begonnen de Nazi?s mensen uit heel Europa hierheen te brengen, vooral joden uit vele landen alsook Russische krijgsgevangenen en zigeuners.
Het bevel om het kamp te gaan bouwen werd in april 1940 gegeven door Himmler zelf. Rudolf H?ss werd benoemd tot commandant. In het gevangenenkamp zaten ruim 20.000 gevangen. En gelijktijdig met het groeiende aantal gevangenen breidde het kamp zicht uit, dat steeds meer en meer het karakter kreeg van een gigantisch vernietigingskamp. Het kamp in Oswi?cim (Auschwitz) werd het basiskamp voor een serie van nieuwe kampen. In 1941 startte men met de bouw van een tweede kamp (later Auschwitz II, Birkenau genoemd). Op drie km afstand van deze plek installeerde men daarna, in 1942, het kamp Monowitz bij Oswi?cim (later Auschwitz III genoemd). Tussen 1942 en 1944 ontstonden ongeveer een veertigtal nevenkampen. Deze kampen werden vooral als opslag van goedkope werkkrachten gebruikt.
In 1941 bepaalde Heinrich Himmler dat het concentratiekamp Auschwitz de plaats moest worden waar het systematische plan alle joden te vernietigen, uitgevoerd zou worden. De massale vernietiging van de joden startte in januari 1942. Maar niet alleen joden werden hier omgebracht. Ook Russische krijgsgevangen, zigeuners en andere minderheden werden naar Auschwitz gedeporteerd om vermoord te worden.
De meeste joden die in Auschwitz zouden worden omgebracht, arriveerden daar in de overtuiging dat ze zich in Oost-Europa zouden mogen gaan ?vestigen?. De nazi?s verkochten aan hen niet bestaande winkels en stukken landbouwgrond. Werk werd hen aangeboden in niet bestaande bedrijven. Zij kwamen aan in goederentreinen na ritten van vaak 7 ? 10 dagen. Vele oudere mensen en kinderen overleefden de rit niet. De treinen stopten in het kamp Birkenau aan een goederen perron. Daar verdeelden de SS-commandant en de SS-artsen de mensen in twee groepen: mensen die geschikt werden bevonden om te gaan werken in de kampen en mensen die ongeschikt werden bevonden. De laatse groep werd meteen naar de gaskamers geleid.
De mensen die naar de gaskamer werden geleid, beseften niet dat ze hun eigen dood tegemoet wandelden. De SS?ers hadden iedereen ervan overtuigd dat ze na de selectie een bad konden krijgen. De mensen moesten zich uitkleden en binnen gaan in een grote ?douchecabine?. Door de douchekoppen heeft echter nooit water gespoten. In plaats daarvan gooiden de SS?ers Zyklon B naar binnen door een luik. De mensen stierven binnen 15 ? 20 minuten. Daarna moesten mensen van het SonderKommando de lijken naar de crematoriumovens brengen. Als de capaciteit van de ovens overschreden was, gingen de lijken naar de brandstapel. In 20 minuten tijd werden er 2000 mensen vermoord met 7 kg Zyklon B.
De andere gevangen van het kamp werden gebruikt als goedkope werkkrachten. In de beginfase hielpen de gevangen mee aan de uitbreiding van het kamp, aanleggen van afvoerkanalen en het leggen van straten. Later ging men de gevangen inzetten in diverse takken van de industrie. Grote sterfte werd veroorzaakt door het hoge werktempo, de voedselrantsoenering, de voortdurende afranselingen en de mensonterende behandeling. Vaak was hun werkplaats de plaats waar ze stierven. De werkgevangen kregen schrale maaltijden die veel te weinig waren in verhouding met de dagelijks gepresteerde arbeid. Totale uitputting was het resultaat. Naast de gaskamers en de executies waren de werkomstandigheden de derde grootste doodsoorzaak.
Toen het einde van de oorlog naderde, begonnen de SS?ers hun criminele sporen uit te wissen. Ze vernielden zoveel mogelijk documenten en bewijsmateriaal, bliezen gebouwen op, brandden de crematoria en gaskamers uit. Ondanks hun vernielingen zijn toch nog vele sporen bewaard gebleven. De Russen bereikten op 27 januari 1945 het concentratiekamp Auschwitz. Ze vonden er slechts 7650 zieken of stervenden. De overige gedetineerden werden dagen daarvoor verplicht op wandel gestuurd naar het westen, de beruchte dodenmars.
Genociden
Nu is de vraag of gebeurtenissen als Auschwitz genociden van die aard zou kunnen verkomen. Uit de geschiedenis blijkt dat dit niet het geval is. Bosni?-Herzegovina, Rwanda, Burundi, Kongo en Irak zijn de meest recente en meest bekende genociden. En toch zijn er verschillen tussen de verschillende genociden. Zoals Johannes Houwink ten Cate aangaf in een interview met Jan Bletz. "Er zijn ruwweg twee vormen van volkerenmoord. De ene is dat de staat besluit een minderheid uit te roeien. Dit leidt vervolgens tot een genocide zoals die van de Joden, van de Armenen in het Ottomaanse rijk in 1915 of van de rijkere boeren in de Oekraine door Stalin rond 1930. De staat zegt: 'Deze minderheid is verkeerd; deze mensen doen wel alsof ze loyaal zijn, maar het zijn samenzweerders. Ze willen onze maatschappelijke orde vernietigen; ze zorgen dat we oorlogen verliezen.' En: 'Wij zijn niet tegen hen, maar zij zijn tegen ons. Uit zelfverdediging moeten we daarom toch tegen hen optreden. En de enige manier om onze samenleving te redden is die groep zo mogelijk als geheel te vermoorden. En ze moeten - dat is de genocidale ideologie - de vuilnisbak van de geschiedenis in en alles wat aan hen herinnert moet mee die vuilnisbak in. [?]De tweede vorm is de etnische burgeroorlog met de staatsmacht als inzet. In dat soort situaties is er in feite een politiek vacu?m, er zijn verschillende groepen die elkaar de heerschappij betwisten. Die groepen staan elkaar naar het leven, in de wetenschap dat de overwinnende partij de staatsmacht geheel zal gaan monopoliseren, met uitsluiting van de andere groepen."
De Holocaust valt dus onder de eerste vorm van volkerenmoord. Hitler wilde een minderheid in Duitsland, en ook in Europa, laten elimineren. Maar de meer recente genociden zijn vaker van de tweede vorm. Het continent Afrika lijdt zwaar onder die tweede vorm. Verschillende groepen die naar de macht strijden en daarbij de andere uitmoorden.
En toch zijn er genociden die ons bij blijven en anderen niet. Dit komt vooral omdat de meeste mensen alleen maar denken aan wat voor hen belangrijk was. De universele rechten van de mens zijn immers deels door de holocaust ontstaan en op papier gezet. De media speelt natuurlijk ook een belangrijke rol hierin. Als er tegenwoordig ergens op de aardbol een oorlog uitbreekt dan zijn de westerse landen de eerste die het geweten hebben. De verslaggeving hieromtrent is super snel en vrij betrouwbaar. En omdat bij de westerse landen de holocaust in het achterhoofd zit, zullen ze sowieso meer aandacht gaan besteden aan eventueel nieuwe volkerenmoorden.
Maar de mens leert uit zijn fouten. Ik geloof zeer sterk dat doordat de holocaust juist heeft plaatsgevonden iets in dergelijke vorm nooit meer zal kunnen en mogen gebeuren. Het heeft de wereld natuurlijk geen goed gedaan, maar we zijn wel wakker geschud voor altijd. Hoe gruwelijk deze misdaad ook geweest is, er is al minstens een positief ding uit voort gekomen. Nooit of te nimmer zal zo?n gruwelijk feit zich herhalen. De volkerenmoorden die er momenteel nog gebeuren in Afrika en op andere plaatsen in de wereld zijn in de verste verte niet te vergelijken met de geweldplegingen in 1939-1945. Om te voorkomen dat ze zouden uitgroeien tot een evenaring van de holocaust probeert de NAVO neutrale troepen (blauwhelmen) in te zetten.
Conclusie
Ik denk dat je duidelijk kan stellen dat dit een van de meest gruwelijke gebeurtenissen uit de geschiedenis is. Miljoenen mensen zijn om het leven gebracht door de bevelen van ??n man. Hitler kan niet als enige oorzaak van de vervolging van de Joden gezien worden, maar hij heeft toch een zeer flinke duit in het zakje gedaan. Dat mensen zulke bevelen konden opvolgen is al bizar genoeg. De gruwelen die in het Kamp van Auschwitz zich hebben afgespeeld zullen voor altijd in de geschiedenisboeken staan geschreven. Hopelijk zal dit de mensen in de toekomst doen nadenken. Een tweede Auschwitz is het aller laatste wat de mensheid wil meemaken.