Werkstuk: De doodstraf
DE DOODSTRAF
INHOUDS OPGAVE
P1. Titelblad
P2. Inhoudsopgave
P3. Inleiding
P3. Folterpraktijken uit de vroegste eeuwen
P5. Waarom ging men folteren?
P6. Het gruwelijke van foltermethodes
P11. De beulen zijn ook maar mensen
P12. Gruwelijk Azi?
P13. De guillotine
P15. Artikels i.v.m. de doodstraf
P19. Slotwoord
Inleiding
Sinds de menselijke samenleving rechtsnormen kent, kent men dood- en lijfstraffen, dat wil zeggen dood en foltering voor de wetsovertreders. Rechters zaten tegenover de aangeklaagden, hoorden aanklachten en verdedigingen aan, spraken hen vrij of spraken het schuldig uit, zij bepaalden de straf naar de letter van de wet en leverden de schuldig bevonden veroordeelden over aan de scherprechter of de beul.
Folterpraktijken uit de vroegste tijden.
De Grieken namen de martelingen over uit Afrika of Azi?. Reeds de Assyri?rs kenden het villen waarbij de delinquent, terwijl hij nog leerde, van zijn bekende gevoelige huid ontdaan werd, verder het blind maken, het levend verbranden en het onthoofden. In de bijbel wordt onder andere van de volgende straffen melding gemaakt: steniging, in stukjes hakken, dood aan de galg en aan het kruis. Vanuit Azi? en het Oosten nam men de bijzonder gruwelijke procedures over van het spietsen, van het doorsteken en het in levende lijve roosteren.
De Griekse mythologie maakt melding van talrijke gruwelijke martelingen. De folterinstrumenten van de Griekse beulen waren: zweep, rad, ladder, azijn in de neus, opstapelen van dakpannen, afpellen van de huid, ophangen aan een zuil en andere methoden. Op de ladder volgde het optrekken en daarbij werd het rad gebruikt om het uittrekken te bevorderen. De voltrekking van de doodstraf gebeurde door onthoofding, steniging, vergiftiging, kruisiging, slagen met de met lood verzwaarde gesels, naar beneden werpen vanaf de rotsen, kapotzagen, het werpen in een kuil met doornen of stekels, spietsen, ophangen, vierendelen, levend begraven, het ontdoen van de huid of platdrukken tussen molenstenen.
Romeinse beulen namen vele van deze dood- en lijfstraffen van hun Griekse foltercollega?s over. Hun martelinstrumenten waren onder andere:
- het folterros: een machine met een dwarsbalk en vier poten die daarom in de verte op een paar leek. De veroordeelde werd op een balk gezet, gelegd of gehangen en met aan handen en voeten bevestigde stroppen in de lengte getrokken en uitgerekt.
- Gloeiende metalen platen: hiermee werden de te folteren personen gebrand.
- Tweepuntige haken: hiermee werd het vlees van de opgetrokene opengereten.
Waarom ging men folteren?
Het folteren gold als het geschikte middel om ?de waarheid eruit te krijgen? zoals immers ook later nog in de middeleeuwse rechtspraktijk, en speciaal bij het inquisitieproces .
Heel waarschijnlijk zijn de Assyri?rs de uitvinders van de kruisiging, die ook door Meden, Perzen en Babyloni?rs werd verricht? Darius liet na de verovering van Babylon drieduizend van de voornaamste gevangenen Kruisigen. Alexander de Grote sloeg na zijn zege op de stad Tyrus tweeduizend helden aan het kruis. In Rome vond de invoering van de kruisiging als wettelijk strafmiddel reeds drieduizend jaar voor Christus plaats.
Het doel van de kruisiging was de rechtsverkrachter een zo langzaam en pijnlijk mogelijke dood te bereiden? Daartoe werden verschillende kruisvormen en technieken van het bevestigen en bij gelegenheid werd het slachtoffer ook met het hoofd naar beneden gekruisigd, waarbij de gespreide benen aan het dwarshout werden vastgebonden. De beul doodde de veroordeelde dus slechts indirect, waarbij hij hem aan het kruis vastmaakte. De genagelde zal in de regel eerder van zijn pijn bevrijd zijn als de gebondene ? maar langer dan een dag mocht niemand een dergelijke marteling doorstaan.
Hieruit blijkt echter dat wij uit oude en oudste bronnen de verschillende soorten folter- en executiemethoden kennen, maar in feite niets of slechts weinig weten van de beulen, die toen hun bloedig handwerk verrichtten.
Ook in de huidige technologische en zo zeer op hygi?ne gestelde tijd vinden we nog voorbeelden van gruweldaden.
Zo wees op 16 januari 1976 het hof van cassatie van Frankrijk, de hoogste instantie, het beroep tegen de ter dood veroordeling, die over de 16-jarige Bruno T. uitgesproken was, af.
?terechtstelling door een valbijl?, zo luidde het oordeel. Toen Bruno dit vernam, riep hij ontsteld de rechtszaal in: ?u kunt mij niet ter dood veroordelen, ik ben minderjarig !?
met drie vrienden had Bruno T. de 69 jaar oude weduwe overvallen, haar van haar 6134 francs beroofd en daarna gedood. Bruno was het, die haar met zestien messteken had vermoord. Toen het oordeel bekend gemaakt werd, stond de scherprechter gereed. Bruno word als voorbeeld gesteld. De inwoners van het gehucht Liancourt, waar de misdaad in de herfst van 1974 werd gepleegd, stemden eensgezind met het oordeel in.
Een ander voorbeeld luidt als volgt:
- ?Hang them? luidde de kop in de ?Daily Express? van 29 november 1975. Drie dagen na de aanslag, waarbij de Britse publicist Ross Mc Whirter door IRA-terroristen gedood werd, is deze eis een vurig omstreden thema in Groot ? Brittanni? geworden. Nauwelijks had Engeland de doodstraf afgesschaft, of de conservatieve oppositieleidster Margaret Thatcher plaatst zich aan de top van de steeds groeiende beweging voor het wederinvoeren van de doodstraf.
- Kort voor de dood van de Spaanse staatschef Franco (1976) bracht de mededeling beroering dat vermeende terroristen en samenzweerders door middel van de garotte, het middeleeuwse wurgijzer, terecht gesteld zouden worden. Pas in maar 1974 waren de 26 jarige student Salvador Puig in Barcelona en de 25 jarige Poolse onderdaan Heinz Chez in Tarragona op de stoel gebonden en het ijzer sloot zich om hun hals.
Met uitzondering van Spanje, Frankrijk, Griekenland en Ierland, hebben de niet-communistische staten van Europa de doodstraf afgeschaft. Geheel afgeschaft werd de doodstraf echter in Europa eerst alleen in de Bondsrepubliek Duitsland, in Finland, Ijsland, Oostenrijk, Zwitserland en Zweden.
In de hele wereld is het nog steeds zo dat vele landen aan de doodstraf vasthouden. Totaal afgeschaft werd zij, afgezien van de eerder genoemde Europese staten, slechts in Costa Rica, in de Dominicaanse republiek, Equador, Columbia, Uruguay en Venezuela. In verreweg de meeste staten is de doodstraf echter nooit geheel afgeschaft.
Het gruwelijke van foltermethodes.
Sedert het midden van de dertiende eeuw branden met de zegen van de paus op de brandstapels in heel Europa voor ketters en heksen. Spanje ontwikkelt bijzonder gruwelijke foltermethoden en wijzen van terechtstellingen. 500jaar woedt de ?heilige? inquisitie, vele honderdduizenden mensen sterven onder vreselijke kwellingen.
Meestal gaat aan het eigenlijk folteren de schrikaanjaging vooraf. De aangeklaagde wordt het foltervonnis voorgelezen. Dan wordt hij voor de folterbank geleid, zijn kleding uitgedaan en dikwijls zelfs op de bank gebonden. Nog wordt hij niet gekweld, maar er is veel voor nodig om bij het zien van de martelinstrumenten en de te verwachten kwellingen nog standvastig te blijven.
De wipgalg is voor de inquisitie een probaat middel om elke gewenste bekentenis uit het slachtoffer te persen. De gepijnigde worden de handen op de rug gebonden en hij zelf wordt aan een om de polsen gedraaide lus over een rol de hoogte ingetrokken. Wil hij niet bekennen, dan laat de beul hem met een ruk vallen, waarbij de armen uit de gewrichten worden gescheurd, zou de ?verstokte zondaar? nog steeds niet willen bekennen, dan worden hem gewichten aan de voeten gehangen.
Net zo gruwelijk is de wintermarteling. Daarbij wordt de delinquent op een laddervormige bank met scherpesporten gebonden, waarbij het hoofd dieper dan de voeten liggen. De mond wordt door een ijzeren apparaat opengespreid, een stuk linnen wordt erin gestoken om het water rijkelijk uit een kruik naar binnen te druppelen. De op deze manier gefolterde draait zich en snakt naar adem. Soms wordt de knevel verwijderd om hem de gelegenheid tot verklaring te geven.
Het uitstrekken op de ladder, waarbij het slachtoffer de ledematen ontwricht worden en de lussen aan armen en benen tot op de botten in het vlees snijden, is een bijzondere manier van middeleeuwse marteling. In de vroegere inquisitietijd werd zelfs de lus aan het hoofd gespannen. Doch dat geeft men spoedig op, omdat de ogen daarbij uitpuilen.
De dominicaanse monnikken verzinnen de ongelooflijkste folterinstrumenten en de scherprechter moest deze op veel onschuldige mensen toepassen. Aan het eind was er altijd de brandstapel. Wanneer de paters mild zijn en de slachtoffers bekennen, datgeen wat men van ze horen wil, dan werden zij voor het verbranden gewurgd ? anders branden zij als levende fakkels. Om de jammerklacht van de tot de vuurdood veroordeelde te onderdrukken, gebruikte men dikwijls de wurgpeer of foltermasker. Een stalen of bronzen wurgpeer wordt bij de gemartelde in de mond gestoken, waardoor het apparaat door voorkracht of schroeving in vier delen uit elkaar springt, de mondholte openspert en op deze manier het schreeuwen verhinderd. Het foltermasker bestaat uit een ijzeren band die om het gezicht gelegd wordt en in de nek gesloten wordt. De kin ligt in een schelpvormige holte. Een tangvormig deel steekt in de mond en verhindert daarmee tevens het schreeuwen.
Vele folterinstrumenten geven door hun aanvullende beschrijving aan in welk land zij het eerst gebruikt werden: de ?spaanse laars?, de ?poolse bok? en de ?pommerse muts?.
De spaanse laarzen bestaan uit een inrichting om de onderdijbenen van het slachtoffer op pijnlijke wijze samen te persen.
De ?poolse bok? staat net als het ?spaanse paard? op vier houten poten. Daarop is een lang metalen uitsteeksel gemonteerd, dat van boven in een spitse punt uitloopt. Daarop moet de naakte delinquent gaan zitten, zodat deze spitse punt hem in het kruis gaat. Bij de verscherpte foltering worden het slachtoffer nog gewichten aan de voeten gehangen. De ?pommerse muts? bewerkt door aanschroeven een zeer gevaarlijk samenpersen van het hoofd.
Behalve de duimschroeven worden in Duitsland in de 16de eeuw en later vooral de volgende martelingen toegepast:
- het snoeren van de armen achterwaarts en voorwaarts
- de beenschroef, ?spaanse laars?, genoemd
- het optrekken of rekken op de folterladder, de rekplank
- het branden en knijpen met gloeiende tangen
De beulen zijn ook maar mensen
Het gebruik dat de beul voor de voltrekking zijn slachtoffers om vergeving vroeg, werd in heel europa toegepast.
In het geval van Helene Gillet, die in 1625 in Dyon wegens kindermoord moest sterven, verliest de scherprechter de moed bij het zien van het mooie meisje en meer nog van de onrustige menigte.
Een ooggetuige berichte:
- Hij rilde, wrong en draaide zijn handen, hief de armen ten hemel, viel op zijn knie?n, sprong in de hoogte en viel weer ter aarde? Hij smeekte Helene, dat zij hem zou vergeven wat hij gedwongen was haar aan te doen en alsof halfgestoord bad hij weer dat de geestelijke hem vanwege het onschuldige slachtoffer de zegen zouden geven.
- De beul slaat ernaast en wordt door de woedende menigte omgebracht. Helene echter wordt begenadid.
Opvallend is dat vele beulen zelfmoord pleegden of waanzinnig werden.
De Duitse scherprechter Schwietz schoot zich dood. Zijn opvolgen Sp?the pleegde zelfmoord. De beul van de staat Victoria in Australi? sneed zich in 1924 de keel door. In Wenen maakte in 1936 Josef Lang een eind aan zijn leven. Evenzo legde de Britse beul John Ellis in 1932 de hand aan zichzelf, nadat hij van 1901 tot 1924 in totaal 204 executies had uitgevoerd.
Het bloedige ambt bestempelt de beulen. In oude berichten heet het, dat de scherprechters buitengewone grote drinkers waren. Enkelen zouden zelfs geheel dronken naar de plaats der terechtstelling zijn gekomen, zodat de voltrekking uitgesteld moest worden, totdat de beul weer nuchter was.
Er wordt ook gesproken over geheime toverdranken, die de beulen hebben gedronken om voor de executie een zekere hand te hebben of om van zinsbegoocheling af te komen. Maar dat alles kon hun hun bloedig werk niet doen vergeten.
GRUWELIJK AZI?
Een China-reiziger schrijft in 1920 in een brief aan zijn vriend in Europa het volgende :
- wat deze mensen aan onmenselijke foltering en raffinement van gruwelijkheid verzinnen, overtreft elke normale verbeeldingskracht.Zij hebben daar een arme duivel gegrepen, die volgens mededeling een kind zou hebben ontvoerd. De ouders konden door de kidnapper ge?iste losgeld niet kunnen opbrengen, maar toch hebben zij desondanks hun kind terug gekregen. Blijkbaar was de man niet in staat geweest het kind te doden. Ondanks dit menselijk gevoel moest hij zijn overtreding met de dood beboeten. Toen ik gisteren nog de gevangenis binnenging om een laatste poging te doen hem te redden, oefende de beul reeds zijn beroep uit. De misdadiger, niet ouder dan 25 jaar, was rechtop aan een paal gehangen, de armen boven het hoofd gestrekt, de handen met een riem geboeid en aan een haak gehangen. Borst en benen waren eveneens met riemen aan de paal gebonden, zo vast, dat de arme man zich helemaal niet kon bewegen.
Voor de paal was een gloeiend kolenbekken opgesteld. De beul had een metalen pijp genomen, waarvan een eind goed dichtgemaakt was: het andere uiteinde was echter open. In deze pijp werd een rat gestopt, waarbij de beul direct het open einde afsloot door stevig op de buik van zijn slachtoffer te duwen. Je kunt je niet voorstellen wat er nu gebeurde.
De beul nam een tang, waarmee hij de buis zo vasthield, dat het gesloten einde boven het kolenbakken kwam te liggen. De buis werd snel heet. De ingesloten rat wist in haar doodsangst niets anders te doen dan de voor haar nog enige uitweg te benutten: zij vrat zich in de buik van de gemartelde. Deze jammerde en schreeuwde onder smartelijke pijnen. Ik kreeg het te kwaad en hoopte dat de arme man in zwijm zou vallen. Maar niet daarvan. Nadat deze vreselijke marteling ongeveer vijf minuten had geduurd, vroeg de beul zijn slachtoffer of hij nu bereid was om te sterven. De man kon nog slechts een zwak teken van instemming geven. De dood moest voor hem een welkome verlossing zijn.
Toen werd de buis verwijderd, de riemen aan borst en voeten worden losgemaakt. Nadat de beul de lange haren van de delinquent kunstig in een knot had gedraaid, werden ook zijn geboeide handen van de haak genomen, waarna hij echter aan zijn haren aan de haak werd opgehangen. Zo hing hij nu vrij aan de paal. Nadat hem de ogen waren afgedekt, besteeg de beul het podium, nam een zwaard en sloeg de arme man met ??n slag het hoofd af, zodat de op deze wijze afgescheiden romp ter aarde viel en het hoofd aan de haren aan de paal bleef hangen.
De volkeren van het Oosten hebben hun rechtsbeschouwing en levensgewoonten in de loop der tijd weinig veranderd. Zij oefenen de martelingen vaak nog op dezelfde manier uit als eeuwen geleden. Het ranselen is nog vandaag in china wijd verspreid, waarbij de bijzonder gevoelige voetzolen worden bewerkt. Soms worden ook de ?kuiten? behandeld. Gewone misdadigers verkoos men hier vroeger in een halskraag te spannen en in een nauwe kooi te stoppen, waarin zij nog zitten noch uitgestrekt konden liggen. Dan hing met ze met van achteren samen gebonden handen en voeten op aan een stellage.
Een Chinese keizerin uit vroegere tijden geld als uitvindster van de mensenbraadoven. De veroordeelde werd met handen en voeten dicht bij deze ijzeren ronde oven vastgebonden. Daarna werd de over verhit, waarbij de beul, afhankelijk van de wijze waarop de straf moest voltrokken worden, haar meer of minder verhitte en de delinquent een snel of pijnlijk langzaam einde bereidde. Deze wijze van terechtstellen werd blijkbaar door Europa overgenomen.
DE GUILLOTINE
In de achttiende eeuw leefde in Frankrijk een geneesheer, die bekend stond om zijn menselijkheid en zijn groot technisch vernuft. Hij bekleede in het politieke leven van zijn tijd een grote plaats. Zijn naam? Ignace Guillotin. En de rest kan je zo raden.
In 1790 woonde de geneesheer op een Parijse kermisfoor een poppenspel bij. Een poppenmisdadiger werd daar met een machine-achtig ding het hoofd afgesneden. Guillotin ging naar huis en de guillotine was uitgevonden.
Enkele dagen na zijn uitvinding beklom Ignace Guillotin de spreekstoel in de wetgevende vergadering en hield een pleidooi voor een meer menselijke uitvoering van een doodsvonnis. Bovendien pleitte hij voor eenzelfde, pijnloze uitvoering voor iedereen, zo arm, zo rijk. Op 26 maart 1792 vaardige Lodewijk XVI de wet uit waarbij iedere terdood veroordeelde zou onthoofd worden. De Duitser Tobias Schmidt construeerde de eerste guillotine. Later rolde zelfs het hoofd van ? Lodewijk XVI ?volgens de regels van de kunst? van de guillotine.
Even een sprong in de geschiedenis. De laatste publieke onthoofding met de guillotine had in Frankrijk plaats op 16 juni 1939. Te Versailles werd Eugen Weidmann onthoofd. Rond de guillotine stonden honderden kijklustigen. Alle vensters die uitgaven op het plein voor de gevangenis waren afgehuurd. Velen hadden fototoestel en zelfs filmcamera mee. Op de koop toe was de beul die aan zijn eerste executie toe was in een slechte dag en viel het mes te kort met het gevolg dat de beschuldigde niet onmiddellijk dood was. De pers maakte er een schandaal van en sedertdien worden Franse misdadigers die geen gratie krijgen in de beslotenheid van de gevangenis ?geguilloteerd? slechts in de aanwezigheid van hun advocaat, een priester en vertegenwoordigers van de justitie, die een proces-verbaal moeten opmaken van het gebeuren.
Tenslotte even kijken in enkele landen van wat wij noemen de beschaafde wereld. In Spanje werd de doodstraf of tenminste de uitvoering ervan afgeschaft in 1932 om twee jaar later opnieuw te worden ingevoerd. De beul wurgt de ongelukkige met een knevel. Even voor de dood van Franco werden nog politiek - veroordeelden op dergelijke wijze omgebracht. In Duitsland werden doodsvonnissen tot 1949 uitgevoerd door afhakking van het hoofd met een bijl. In Groot-Brittani? worden ter dood veroordeelden opgeknoopt. In 1948 begon een proefperiode zonder uitvoering. In 1957 werd na hevig politiek protest een compromis aanvaard: alleen nog in enkele gevallen o.m. moord op een politieman in uitvoering van zijn ambt kan de doodstraf nog worden voltrokken. In Rusland wordt het vonnis met de revolver voltrokken. In de Verenigde Staten wordt de doodstraf nog voltrokken in een aantal staten en op verscheidene wijze. New York gebruikt de elektrische stoel. Californi? de gaskamer. Massachusetts ook de elektrische stoel en in Washington en Pennsylvania worden vonnissen door opknoping voltrokken. In tal van dictatoriale staten verschijnen ter dood veroordeelden, al dan niet na een proces voor een vuurpeloton. En op welke verschillende wijze generaal Idi Amin Dada zijn doodsvonnissen laat uitvoeren is vooralsnog moeilijk te achterhalen.
Slotwoord
Ik heb als onderwerp de doodstraf gekozen omdat het mij enorm boeit.
De doodstraf is iets waar je niet zomaar overheen mag gaan.
Veel mensen sterven er nu nog door en dit terwijl er veel meer wordt bereikt door levenslange opsluiting, hetgeen in Belgi? de doodstraf vervangt.
Het is iets dat bij vele mensen niet in de smaak valt omdat het zo radicaal is, er is geen weg meer terug na de uitvoering ervan.
Ik heb dit eindwerk zorgvuldig voorbereid en ik heb geprobeerd dit zo goed mogelijk te ondersteunen met alle nuttige informatie die ik kon vinden.
INHOUDS OPGAVE
P1. Titelblad
P2. Inhoudsopgave
P3. Inleiding
P3. Folterpraktijken uit de vroegste eeuwen
P5. Waarom ging men folteren?
P6. Het gruwelijke van foltermethodes
P11. De beulen zijn ook maar mensen
P12. Gruwelijk Azi?
P13. De guillotine
P15. Artikels i.v.m. de doodstraf
P19. Slotwoord
Inleiding
Sinds de menselijke samenleving rechtsnormen kent, kent men dood- en lijfstraffen, dat wil zeggen dood en foltering voor de wetsovertreders. Rechters zaten tegenover de aangeklaagden, hoorden aanklachten en verdedigingen aan, spraken hen vrij of spraken het schuldig uit, zij bepaalden de straf naar de letter van de wet en leverden de schuldig bevonden veroordeelden over aan de scherprechter of de beul.
Folterpraktijken uit de vroegste tijden.
De Grieken namen de martelingen over uit Afrika of Azi?. Reeds de Assyri?rs kenden het villen waarbij de delinquent, terwijl hij nog leerde, van zijn bekende gevoelige huid ontdaan werd, verder het blind maken, het levend verbranden en het onthoofden. In de bijbel wordt onder andere van de volgende straffen melding gemaakt: steniging, in stukjes hakken, dood aan de galg en aan het kruis. Vanuit Azi? en het Oosten nam men de bijzonder gruwelijke procedures over van het spietsen, van het doorsteken en het in levende lijve roosteren.
De Griekse mythologie maakt melding van talrijke gruwelijke martelingen. De folterinstrumenten van de Griekse beulen waren: zweep, rad, ladder, azijn in de neus, opstapelen van dakpannen, afpellen van de huid, ophangen aan een zuil en andere methoden. Op de ladder volgde het optrekken en daarbij werd het rad gebruikt om het uittrekken te bevorderen. De voltrekking van de doodstraf gebeurde door onthoofding, steniging, vergiftiging, kruisiging, slagen met de met lood verzwaarde gesels, naar beneden werpen vanaf de rotsen, kapotzagen, het werpen in een kuil met doornen of stekels, spietsen, ophangen, vierendelen, levend begraven, het ontdoen van de huid of platdrukken tussen molenstenen.
Romeinse beulen namen vele van deze dood- en lijfstraffen van hun Griekse foltercollega?s over. Hun martelinstrumenten waren onder andere:
- het folterros: een machine met een dwarsbalk en vier poten die daarom in de verte op een paar leek. De veroordeelde werd op een balk gezet, gelegd of gehangen en met aan handen en voeten bevestigde stroppen in de lengte getrokken en uitgerekt.
- Gloeiende metalen platen: hiermee werden de te folteren personen gebrand.
- Tweepuntige haken: hiermee werd het vlees van de opgetrokene opengereten.
Waarom ging men folteren?
Het folteren gold als het geschikte middel om ?de waarheid eruit te krijgen? zoals immers ook later nog in de middeleeuwse rechtspraktijk, en speciaal bij het inquisitieproces .
Heel waarschijnlijk zijn de Assyri?rs de uitvinders van de kruisiging, die ook door Meden, Perzen en Babyloni?rs werd verricht? Darius liet na de verovering van Babylon drieduizend van de voornaamste gevangenen Kruisigen. Alexander de Grote sloeg na zijn zege op de stad Tyrus tweeduizend helden aan het kruis. In Rome vond de invoering van de kruisiging als wettelijk strafmiddel reeds drieduizend jaar voor Christus plaats.
Het doel van de kruisiging was de rechtsverkrachter een zo langzaam en pijnlijk mogelijke dood te bereiden? Daartoe werden verschillende kruisvormen en technieken van het bevestigen en bij gelegenheid werd het slachtoffer ook met het hoofd naar beneden gekruisigd, waarbij de gespreide benen aan het dwarshout werden vastgebonden. De beul doodde de veroordeelde dus slechts indirect, waarbij hij hem aan het kruis vastmaakte. De genagelde zal in de regel eerder van zijn pijn bevrijd zijn als de gebondene ? maar langer dan een dag mocht niemand een dergelijke marteling doorstaan.
Hieruit blijkt echter dat wij uit oude en oudste bronnen de verschillende soorten folter- en executiemethoden kennen, maar in feite niets of slechts weinig weten van de beulen, die toen hun bloedig handwerk verrichtten.
Ook in de huidige technologische en zo zeer op hygi?ne gestelde tijd vinden we nog voorbeelden van gruweldaden.
Zo wees op 16 januari 1976 het hof van cassatie van Frankrijk, de hoogste instantie, het beroep tegen de ter dood veroordeling, die over de 16-jarige Bruno T. uitgesproken was, af.
?terechtstelling door een valbijl?, zo luidde het oordeel. Toen Bruno dit vernam, riep hij ontsteld de rechtszaal in: ?u kunt mij niet ter dood veroordelen, ik ben minderjarig !?
met drie vrienden had Bruno T. de 69 jaar oude weduwe overvallen, haar van haar 6134 francs beroofd en daarna gedood. Bruno was het, die haar met zestien messteken had vermoord. Toen het oordeel bekend gemaakt werd, stond de scherprechter gereed. Bruno word als voorbeeld gesteld. De inwoners van het gehucht Liancourt, waar de misdaad in de herfst van 1974 werd gepleegd, stemden eensgezind met het oordeel in.
Een ander voorbeeld luidt als volgt:
- ?Hang them? luidde de kop in de ?Daily Express? van 29 november 1975. Drie dagen na de aanslag, waarbij de Britse publicist Ross Mc Whirter door IRA-terroristen gedood werd, is deze eis een vurig omstreden thema in Groot ? Brittanni? geworden. Nauwelijks had Engeland de doodstraf afgesschaft, of de conservatieve oppositieleidster Margaret Thatcher plaatst zich aan de top van de steeds groeiende beweging voor het wederinvoeren van de doodstraf.
- Kort voor de dood van de Spaanse staatschef Franco (1976) bracht de mededeling beroering dat vermeende terroristen en samenzweerders door middel van de garotte, het middeleeuwse wurgijzer, terecht gesteld zouden worden. Pas in maar 1974 waren de 26 jarige student Salvador Puig in Barcelona en de 25 jarige Poolse onderdaan Heinz Chez in Tarragona op de stoel gebonden en het ijzer sloot zich om hun hals.
Met uitzondering van Spanje, Frankrijk, Griekenland en Ierland, hebben de niet-communistische staten van Europa de doodstraf afgeschaft. Geheel afgeschaft werd de doodstraf echter in Europa eerst alleen in de Bondsrepubliek Duitsland, in Finland, Ijsland, Oostenrijk, Zwitserland en Zweden.
In de hele wereld is het nog steeds zo dat vele landen aan de doodstraf vasthouden. Totaal afgeschaft werd zij, afgezien van de eerder genoemde Europese staten, slechts in Costa Rica, in de Dominicaanse republiek, Equador, Columbia, Uruguay en Venezuela. In verreweg de meeste staten is de doodstraf echter nooit geheel afgeschaft.
Het gruwelijke van foltermethodes.
Sedert het midden van de dertiende eeuw branden met de zegen van de paus op de brandstapels in heel Europa voor ketters en heksen. Spanje ontwikkelt bijzonder gruwelijke foltermethoden en wijzen van terechtstellingen. 500jaar woedt de ?heilige? inquisitie, vele honderdduizenden mensen sterven onder vreselijke kwellingen.
Meestal gaat aan het eigenlijk folteren de schrikaanjaging vooraf. De aangeklaagde wordt het foltervonnis voorgelezen. Dan wordt hij voor de folterbank geleid, zijn kleding uitgedaan en dikwijls zelfs op de bank gebonden. Nog wordt hij niet gekweld, maar er is veel voor nodig om bij het zien van de martelinstrumenten en de te verwachten kwellingen nog standvastig te blijven.
De wipgalg is voor de inquisitie een probaat middel om elke gewenste bekentenis uit het slachtoffer te persen. De gepijnigde worden de handen op de rug gebonden en hij zelf wordt aan een om de polsen gedraaide lus over een rol de hoogte ingetrokken. Wil hij niet bekennen, dan laat de beul hem met een ruk vallen, waarbij de armen uit de gewrichten worden gescheurd, zou de ?verstokte zondaar? nog steeds niet willen bekennen, dan worden hem gewichten aan de voeten gehangen.
Net zo gruwelijk is de wintermarteling. Daarbij wordt de delinquent op een laddervormige bank met scherpesporten gebonden, waarbij het hoofd dieper dan de voeten liggen. De mond wordt door een ijzeren apparaat opengespreid, een stuk linnen wordt erin gestoken om het water rijkelijk uit een kruik naar binnen te druppelen. De op deze manier gefolterde draait zich en snakt naar adem. Soms wordt de knevel verwijderd om hem de gelegenheid tot verklaring te geven.
Het uitstrekken op de ladder, waarbij het slachtoffer de ledematen ontwricht worden en de lussen aan armen en benen tot op de botten in het vlees snijden, is een bijzondere manier van middeleeuwse marteling. In de vroegere inquisitietijd werd zelfs de lus aan het hoofd gespannen. Doch dat geeft men spoedig op, omdat de ogen daarbij uitpuilen.
De dominicaanse monnikken verzinnen de ongelooflijkste folterinstrumenten en de scherprechter moest deze op veel onschuldige mensen toepassen. Aan het eind was er altijd de brandstapel. Wanneer de paters mild zijn en de slachtoffers bekennen, datgeen wat men van ze horen wil, dan werden zij voor het verbranden gewurgd ? anders branden zij als levende fakkels. Om de jammerklacht van de tot de vuurdood veroordeelde te onderdrukken, gebruikte men dikwijls de wurgpeer of foltermasker. Een stalen of bronzen wurgpeer wordt bij de gemartelde in de mond gestoken, waardoor het apparaat door voorkracht of schroeving in vier delen uit elkaar springt, de mondholte openspert en op deze manier het schreeuwen verhinderd. Het foltermasker bestaat uit een ijzeren band die om het gezicht gelegd wordt en in de nek gesloten wordt. De kin ligt in een schelpvormige holte. Een tangvormig deel steekt in de mond en verhindert daarmee tevens het schreeuwen.
Vele folterinstrumenten geven door hun aanvullende beschrijving aan in welk land zij het eerst gebruikt werden: de ?spaanse laars?, de ?poolse bok? en de ?pommerse muts?.
De spaanse laarzen bestaan uit een inrichting om de onderdijbenen van het slachtoffer op pijnlijke wijze samen te persen.
De ?poolse bok? staat net als het ?spaanse paard? op vier houten poten. Daarop is een lang metalen uitsteeksel gemonteerd, dat van boven in een spitse punt uitloopt. Daarop moet de naakte delinquent gaan zitten, zodat deze spitse punt hem in het kruis gaat. Bij de verscherpte foltering worden het slachtoffer nog gewichten aan de voeten gehangen. De ?pommerse muts? bewerkt door aanschroeven een zeer gevaarlijk samenpersen van het hoofd.
Behalve de duimschroeven worden in Duitsland in de 16de eeuw en later vooral de volgende martelingen toegepast:
- het snoeren van de armen achterwaarts en voorwaarts
- de beenschroef, ?spaanse laars?, genoemd
- het optrekken of rekken op de folterladder, de rekplank
- het branden en knijpen met gloeiende tangen
De beulen zijn ook maar mensen
Het gebruik dat de beul voor de voltrekking zijn slachtoffers om vergeving vroeg, werd in heel europa toegepast.
In het geval van Helene Gillet, die in 1625 in Dyon wegens kindermoord moest sterven, verliest de scherprechter de moed bij het zien van het mooie meisje en meer nog van de onrustige menigte.
Een ooggetuige berichte:
- Hij rilde, wrong en draaide zijn handen, hief de armen ten hemel, viel op zijn knie?n, sprong in de hoogte en viel weer ter aarde? Hij smeekte Helene, dat zij hem zou vergeven wat hij gedwongen was haar aan te doen en alsof halfgestoord bad hij weer dat de geestelijke hem vanwege het onschuldige slachtoffer de zegen zouden geven.
- De beul slaat ernaast en wordt door de woedende menigte omgebracht. Helene echter wordt begenadid.
Opvallend is dat vele beulen zelfmoord pleegden of waanzinnig werden.
De Duitse scherprechter Schwietz schoot zich dood. Zijn opvolgen Sp?the pleegde zelfmoord. De beul van de staat Victoria in Australi? sneed zich in 1924 de keel door. In Wenen maakte in 1936 Josef Lang een eind aan zijn leven. Evenzo legde de Britse beul John Ellis in 1932 de hand aan zichzelf, nadat hij van 1901 tot 1924 in totaal 204 executies had uitgevoerd.
Het bloedige ambt bestempelt de beulen. In oude berichten heet het, dat de scherprechters buitengewone grote drinkers waren. Enkelen zouden zelfs geheel dronken naar de plaats der terechtstelling zijn gekomen, zodat de voltrekking uitgesteld moest worden, totdat de beul weer nuchter was.
Er wordt ook gesproken over geheime toverdranken, die de beulen hebben gedronken om voor de executie een zekere hand te hebben of om van zinsbegoocheling af te komen. Maar dat alles kon hun hun bloedig werk niet doen vergeten.
GRUWELIJK AZI?
Een China-reiziger schrijft in 1920 in een brief aan zijn vriend in Europa het volgende :
- wat deze mensen aan onmenselijke foltering en raffinement van gruwelijkheid verzinnen, overtreft elke normale verbeeldingskracht.Zij hebben daar een arme duivel gegrepen, die volgens mededeling een kind zou hebben ontvoerd. De ouders konden door de kidnapper ge?iste losgeld niet kunnen opbrengen, maar toch hebben zij desondanks hun kind terug gekregen. Blijkbaar was de man niet in staat geweest het kind te doden. Ondanks dit menselijk gevoel moest hij zijn overtreding met de dood beboeten. Toen ik gisteren nog de gevangenis binnenging om een laatste poging te doen hem te redden, oefende de beul reeds zijn beroep uit. De misdadiger, niet ouder dan 25 jaar, was rechtop aan een paal gehangen, de armen boven het hoofd gestrekt, de handen met een riem geboeid en aan een haak gehangen. Borst en benen waren eveneens met riemen aan de paal gebonden, zo vast, dat de arme man zich helemaal niet kon bewegen.
Voor de paal was een gloeiend kolenbekken opgesteld. De beul had een metalen pijp genomen, waarvan een eind goed dichtgemaakt was: het andere uiteinde was echter open. In deze pijp werd een rat gestopt, waarbij de beul direct het open einde afsloot door stevig op de buik van zijn slachtoffer te duwen. Je kunt je niet voorstellen wat er nu gebeurde.
De beul nam een tang, waarmee hij de buis zo vasthield, dat het gesloten einde boven het kolenbakken kwam te liggen. De buis werd snel heet. De ingesloten rat wist in haar doodsangst niets anders te doen dan de voor haar nog enige uitweg te benutten: zij vrat zich in de buik van de gemartelde. Deze jammerde en schreeuwde onder smartelijke pijnen. Ik kreeg het te kwaad en hoopte dat de arme man in zwijm zou vallen. Maar niet daarvan. Nadat deze vreselijke marteling ongeveer vijf minuten had geduurd, vroeg de beul zijn slachtoffer of hij nu bereid was om te sterven. De man kon nog slechts een zwak teken van instemming geven. De dood moest voor hem een welkome verlossing zijn.
Toen werd de buis verwijderd, de riemen aan borst en voeten worden losgemaakt. Nadat de beul de lange haren van de delinquent kunstig in een knot had gedraaid, werden ook zijn geboeide handen van de haak genomen, waarna hij echter aan zijn haren aan de haak werd opgehangen. Zo hing hij nu vrij aan de paal. Nadat hem de ogen waren afgedekt, besteeg de beul het podium, nam een zwaard en sloeg de arme man met ??n slag het hoofd af, zodat de op deze wijze afgescheiden romp ter aarde viel en het hoofd aan de haren aan de paal bleef hangen.
De volkeren van het Oosten hebben hun rechtsbeschouwing en levensgewoonten in de loop der tijd weinig veranderd. Zij oefenen de martelingen vaak nog op dezelfde manier uit als eeuwen geleden. Het ranselen is nog vandaag in china wijd verspreid, waarbij de bijzonder gevoelige voetzolen worden bewerkt. Soms worden ook de ?kuiten? behandeld. Gewone misdadigers verkoos men hier vroeger in een halskraag te spannen en in een nauwe kooi te stoppen, waarin zij nog zitten noch uitgestrekt konden liggen. Dan hing met ze met van achteren samen gebonden handen en voeten op aan een stellage.
Een Chinese keizerin uit vroegere tijden geld als uitvindster van de mensenbraadoven. De veroordeelde werd met handen en voeten dicht bij deze ijzeren ronde oven vastgebonden. Daarna werd de over verhit, waarbij de beul, afhankelijk van de wijze waarop de straf moest voltrokken worden, haar meer of minder verhitte en de delinquent een snel of pijnlijk langzaam einde bereidde. Deze wijze van terechtstellen werd blijkbaar door Europa overgenomen.
DE GUILLOTINE
In de achttiende eeuw leefde in Frankrijk een geneesheer, die bekend stond om zijn menselijkheid en zijn groot technisch vernuft. Hij bekleede in het politieke leven van zijn tijd een grote plaats. Zijn naam? Ignace Guillotin. En de rest kan je zo raden.
In 1790 woonde de geneesheer op een Parijse kermisfoor een poppenspel bij. Een poppenmisdadiger werd daar met een machine-achtig ding het hoofd afgesneden. Guillotin ging naar huis en de guillotine was uitgevonden.
Enkele dagen na zijn uitvinding beklom Ignace Guillotin de spreekstoel in de wetgevende vergadering en hield een pleidooi voor een meer menselijke uitvoering van een doodsvonnis. Bovendien pleitte hij voor eenzelfde, pijnloze uitvoering voor iedereen, zo arm, zo rijk. Op 26 maart 1792 vaardige Lodewijk XVI de wet uit waarbij iedere terdood veroordeelde zou onthoofd worden. De Duitser Tobias Schmidt construeerde de eerste guillotine. Later rolde zelfs het hoofd van ? Lodewijk XVI ?volgens de regels van de kunst? van de guillotine.
Even een sprong in de geschiedenis. De laatste publieke onthoofding met de guillotine had in Frankrijk plaats op 16 juni 1939. Te Versailles werd Eugen Weidmann onthoofd. Rond de guillotine stonden honderden kijklustigen. Alle vensters die uitgaven op het plein voor de gevangenis waren afgehuurd. Velen hadden fototoestel en zelfs filmcamera mee. Op de koop toe was de beul die aan zijn eerste executie toe was in een slechte dag en viel het mes te kort met het gevolg dat de beschuldigde niet onmiddellijk dood was. De pers maakte er een schandaal van en sedertdien worden Franse misdadigers die geen gratie krijgen in de beslotenheid van de gevangenis ?geguilloteerd? slechts in de aanwezigheid van hun advocaat, een priester en vertegenwoordigers van de justitie, die een proces-verbaal moeten opmaken van het gebeuren.
Tenslotte even kijken in enkele landen van wat wij noemen de beschaafde wereld. In Spanje werd de doodstraf of tenminste de uitvoering ervan afgeschaft in 1932 om twee jaar later opnieuw te worden ingevoerd. De beul wurgt de ongelukkige met een knevel. Even voor de dood van Franco werden nog politiek - veroordeelden op dergelijke wijze omgebracht. In Duitsland werden doodsvonnissen tot 1949 uitgevoerd door afhakking van het hoofd met een bijl. In Groot-Brittani? worden ter dood veroordeelden opgeknoopt. In 1948 begon een proefperiode zonder uitvoering. In 1957 werd na hevig politiek protest een compromis aanvaard: alleen nog in enkele gevallen o.m. moord op een politieman in uitvoering van zijn ambt kan de doodstraf nog worden voltrokken. In Rusland wordt het vonnis met de revolver voltrokken. In de Verenigde Staten wordt de doodstraf nog voltrokken in een aantal staten en op verscheidene wijze. New York gebruikt de elektrische stoel. Californi? de gaskamer. Massachusetts ook de elektrische stoel en in Washington en Pennsylvania worden vonnissen door opknoping voltrokken. In tal van dictatoriale staten verschijnen ter dood veroordeelden, al dan niet na een proces voor een vuurpeloton. En op welke verschillende wijze generaal Idi Amin Dada zijn doodsvonnissen laat uitvoeren is vooralsnog moeilijk te achterhalen.
Slotwoord
Ik heb als onderwerp de doodstraf gekozen omdat het mij enorm boeit.
De doodstraf is iets waar je niet zomaar overheen mag gaan.
Veel mensen sterven er nu nog door en dit terwijl er veel meer wordt bereikt door levenslange opsluiting, hetgeen in Belgi? de doodstraf vervangt.
Het is iets dat bij vele mensen niet in de smaak valt omdat het zo radicaal is, er is geen weg meer terug na de uitvoering ervan.
Ik heb dit eindwerk zorgvuldig voorbereid en ik heb geprobeerd dit zo goed mogelijk te ondersteunen met alle nuttige informatie die ik kon vinden.