Werkstuk: De Planeten
9 planeten, 9 verhalen
MERCURIUS
o Kleur:
Donkergrijs
o Diameter:
4880 km
o Temperatuur:
Minimum: - 183?C
Maximum: 427?C
o Afstand tot de zon:
57,91?106 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat voornamelijk uit ijzer. Rondom de kern bevindt zich een mantel van ongeveer 600 km dik die voornamelijk uit siliciumoxiden bestaat.
o Massa en dichtheid:
Massa: 3,302?1023kg
Dichtheid: 5430 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
Ruim 58 aardse dagen
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
88 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Mercurius heeft geen manen.
o Bijzondere kenmerken:
- Heeft een vrij sterk magnetisch veld.
- In het verleden is er actief vulkanisme op Mercurius geweest.
- Inslagkraters en verschillende steile klippen.
- De atmosfeer bestaat vooral uit zuurstof, natrium en waterstof.
VENUS
o Kleur:
Wit
o Diameter:
12104 km
o Temperatuur:
480?C
o Afstand tot de zon:
108,21?106 km
o Gemaakt van:
In het centrum ligt een kern van ijzer/nikkel met een diameter van ongeveer 3000 km. Daaromheen bevindt zich een mantel van gesmolten gesteente. Aan de buitenkant ligt een korst met een dikte van 50 km.
o Massa en dichtheid:
Massa: 4,856?1024kg
Dichtheid: 5250 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
244 dagen
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
225 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Venus heeft geen manen.
o Bijzondere kenmerken:
- Op Venus zijn twee grote continentachtige hooglanden te onderscheiden.
- Vulkanen, de meeste zijn niet actief.
- De atmosfeer bestaat vooral uit koolstofdioxide en stikstof.
AARDE
o Kleur:
Blauw/groen
o Diameter:
12.756 km
o Temperatuur:
Minimum: - 58?C
Maximum: 51?C
o Afstand tot de zon:
149,6?106 km
o Gemaakt van:
De kern van de aarde kan in twee lagen worden onderscheiden. Een binnenkern met een diameter van ruim 2500 km die, ondanks de hoge temperatuur van ruim 5000 K, door de enorme druk vermoedelijk uit vast ijzer bestaat. Daaromheen bevindt zich de buitenkern met een dikte van 2200 km, waar een temperatuur van 4500 K heerst. De buitenkern is opgebouwd uit een mengsel van vloeibaar ijzer, nikkel en sporen van lichtere elementen.
o Massa en dichtheid:
Massa: 5,972?1024kg
Dichtheid: 5500 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
23 uur, 56 minuten en 4 seconden
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
365 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
1 maan genaamd ?de maan?
o Bijzondere kenmerken:
- Vulkanen
- Bergen en valleien
- Grote oceanen
- De atmosfeer bestaat vooral uit stikstof en zuurstof.
MARS
o Kleur:
Oker
o Diameter:
Ongeveer 6752 km
o Temperatuur:
- 53?C
o Afstand tot de zon:
227,94?106 km
o Gemaakt van:
De binnenkern bestaat uit metallisch ijzer en nikkel, daarrond ligt een buitenkern die bestaat uit een mengsel van ijzeroxide en magnesiumoxide. De korst van Mars bestaat voornamelijk uit siliciumoxiden en ijzeroxiden.
o Massa en dichtheid:
Massa: 6,419?1023kg
Dichtheid: 3934 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
24,6 uur
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
686,98 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
2, Phobos en Deimos.
o Bijzondere kenmerken:
- Gebergten en grote vlaktes.
- Polen met ijskappen.
- Gebied ?Tharsis? bezaaid met enorme vulkanen.
- Atmosfeer bestaat voornamelijk uit koolstofdioxide en stikstof.
JUPITER
o Kleur:
Bruin, rood en wit
o Diameter:
Ongeveer 133.708 km.
o Temperatuur:
- 121?C
o Afstand tot de zon:
778,41?106 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat deels uit nikkel-ijzer en deels uit gesteente. Daar omheen bevindt zich een ongeveer 40.000 km dikke laag van metallisch waterstof.
.
o Massa en dichtheid:
Massa: 1,899?1027kg
Dichtheid: 1330 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
9,84 uur
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
4332,71 dagen (11,86 jaar)
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
63; de bekendste manen zijn Io, Europa, Ganymedes en Callisto.
o Bijzondere kenmerken:
- Aantal dunne ringen die bestaan uit stof- en ijsdeeltjes.
- E?n van de meest opvallende eigenaardigheden van Jupiter is de Grote Rode Vlek iets ten zuiden van de evenaar. Deze vlek wordt veroorzaakt door een cycloon die al minstens 300 jaar voortraast.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof en helium.
SATURNUS
o Kleur:
Geel, naar polen toe groener
o Diameter:
Ongeveer 110.000 km
o Temperatuur:
- 130?C
o Afstand tot de zon:
1,426?109 km
o Gemaakt van:
In het centrum bevindt zich een rotsachtige kern, daaromheen een mantel van vloeibaar metallisch waterstof, gevolgd door een laag van moleculair waterstof.
o Massa en dichtheid:
Massa: 5,685?1026kg
Dichtheid: 0,69 kg/dl
o Duur van 1 dag op de planeet:
10 uur 39 minuten en 25 seconden
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
10.757,73 dagen (29,45 jaar)
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Saturnus heeft ca. 48 manen. De bekendste zijn Titan, Mimas, Enceladus, Tethis, Dione en Rhea.
o Bijzondere kenmerken:
- Alle gasplaneten uit ons zonnestelsel vertonen een systeem van ringen, maar het ringensysteem van Saturnus is veruit het opvallendste. De laatste inzichten zijn dat het een stelsel is van talloze minieme, afzonderlijke ringen met smalle, lege afscheidingen ertussen.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof en helium.
URANUS
o Kleur:
Cyaan
o Diameter:
Ongeveer 50.000 km
o Temperatuur:
- 205?C
o Afstand tot de zon:
2,87?109 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat vermoedelijk uit nikkelijzer en silicaten met daaromheen een mantel van water, methaan, ammoniak en waarschijnlijk nog enkele losse elementen. Aan de buitenkant bevindt zich een laag van vloeibaar waterstof, helium en methaan, welke stoffen naar het oppervlak toe steeds meer gasvormig worden.
o Massa en dichtheid:
Massa: 8,683?1025kg
Dichtheid: 1270 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
17 uur en 14 minuten
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
84,07 jaar
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Uranus heeft 27 manen, de bekendste zijn Ariel, Umbriel, Titania en Oberon.
o Bijzondere kenmerken:
- Ringen: De vorm van de ringen is elliptisch, vermoedelijk onder invloed van de aantrekkingskracht van naburige rondcirkelende manen. De ringen bestaan waarschijnlijk uit materiaal dat afkomstig is van de maantjes.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof, helium en methaan.
NEPTUNUS
o Kleur:
Blauwgroen
o Diameter:
Ongeveer 49.000 km
o Temperatuur:
- 220?C
o Afstand tot de zon:
4,498?109 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat uit (gesmolten) metaal en rots en daaromheen bevindt zich een mantel van gesteente, water, ammoniak en methaan. Naar buiten toe wordt de mantel steeds vloeibaarder en gaat uiteindelijk geleidelijk over in de atmosfeer
o Massa en dichtheid:
Massa: 1,0243?1026kg
Dichtheid: 1638 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
16 uur en 6,5 minuten.
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
164,89 jaar
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Neptunus heeft 13 manen, de bekendste zijn Triton, Nere?de, Naiad en Thalassa.
o Bijzondere kenmerken:
- Er zijn in 2004 een vijftal ringen bekend die zich bevinden op afstanden tussen 41.900 en 62.900 km van het centrum van de planeet.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof, helium en methaan.
PLUTO
o Kleur:
Lichtroze
o Diameter:
2.330 km
o Temperatuur:
- 229?C
o Afstand tot de zon:
5,9068?109 km
o Gemaakt van:
Over de samenstelling van Pluto is vrijwel niets bekend. De meest gangbare theorie?n gaan uit van een rotsachtige kern met daaromheen een mantel van bevroren water.
o Massa en dichtheid:
Massa: 1,253?1022kg
Dichtheid: ongeveer 2,0 g/cm?,
o Duur van 1 dag op de planeet:
6 dagen, 9 uren en 17,6 minuten
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
248 jaar
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Pluto heeft 3 manen, de bekendste is Charon.
o Bijzondere kenmerken:
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit stikstof, methaan en koolstofmonoxide.
- Pluto's geringe omvang (kleiner dan onze maan) en wijde, elliptische baan om de zon geven sommige astronomen twijfel of het object wel tot de planeten moet worden gerekend en niet een planeto?de is, zoals die bij honderden gevonden zijn in de Kuipergordel
Bibliografie
o WIKIPEDIA, de vrije encyclopedie. Internet, 26 januari 2006.
(http://nl.wikipedia.org/wiki/Planeten)
o ICM?S KOSMONET - STERRENKUNDE. Internet, 26 januari 2006.
(http://users.pandora.be/kosmonet/astronomie/)
o JONGERENWERKGROEP VOOR STERRENKUNDE. Internet, 26 januari 2006.
(http://www.sterrenkunde.nl)
MERCURIUS
o Kleur:
Donkergrijs
o Diameter:
4880 km
o Temperatuur:
Minimum: - 183?C
Maximum: 427?C
o Afstand tot de zon:
57,91?106 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat voornamelijk uit ijzer. Rondom de kern bevindt zich een mantel van ongeveer 600 km dik die voornamelijk uit siliciumoxiden bestaat.
o Massa en dichtheid:
Massa: 3,302?1023kg
Dichtheid: 5430 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
Ruim 58 aardse dagen
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
88 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Mercurius heeft geen manen.
o Bijzondere kenmerken:
- Heeft een vrij sterk magnetisch veld.
- In het verleden is er actief vulkanisme op Mercurius geweest.
- Inslagkraters en verschillende steile klippen.
- De atmosfeer bestaat vooral uit zuurstof, natrium en waterstof.
VENUS
o Kleur:
Wit
o Diameter:
12104 km
o Temperatuur:
480?C
o Afstand tot de zon:
108,21?106 km
o Gemaakt van:
In het centrum ligt een kern van ijzer/nikkel met een diameter van ongeveer 3000 km. Daaromheen bevindt zich een mantel van gesmolten gesteente. Aan de buitenkant ligt een korst met een dikte van 50 km.
o Massa en dichtheid:
Massa: 4,856?1024kg
Dichtheid: 5250 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
244 dagen
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
225 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Venus heeft geen manen.
o Bijzondere kenmerken:
- Op Venus zijn twee grote continentachtige hooglanden te onderscheiden.
- Vulkanen, de meeste zijn niet actief.
- De atmosfeer bestaat vooral uit koolstofdioxide en stikstof.
AARDE
o Kleur:
Blauw/groen
o Diameter:
12.756 km
o Temperatuur:
Minimum: - 58?C
Maximum: 51?C
o Afstand tot de zon:
149,6?106 km
o Gemaakt van:
De kern van de aarde kan in twee lagen worden onderscheiden. Een binnenkern met een diameter van ruim 2500 km die, ondanks de hoge temperatuur van ruim 5000 K, door de enorme druk vermoedelijk uit vast ijzer bestaat. Daaromheen bevindt zich de buitenkern met een dikte van 2200 km, waar een temperatuur van 4500 K heerst. De buitenkern is opgebouwd uit een mengsel van vloeibaar ijzer, nikkel en sporen van lichtere elementen.
o Massa en dichtheid:
Massa: 5,972?1024kg
Dichtheid: 5500 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
23 uur, 56 minuten en 4 seconden
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
365 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
1 maan genaamd ?de maan?
o Bijzondere kenmerken:
- Vulkanen
- Bergen en valleien
- Grote oceanen
- De atmosfeer bestaat vooral uit stikstof en zuurstof.
MARS
o Kleur:
Oker
o Diameter:
Ongeveer 6752 km
o Temperatuur:
- 53?C
o Afstand tot de zon:
227,94?106 km
o Gemaakt van:
De binnenkern bestaat uit metallisch ijzer en nikkel, daarrond ligt een buitenkern die bestaat uit een mengsel van ijzeroxide en magnesiumoxide. De korst van Mars bestaat voornamelijk uit siliciumoxiden en ijzeroxiden.
o Massa en dichtheid:
Massa: 6,419?1023kg
Dichtheid: 3934 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
24,6 uur
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
686,98 dagen
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
2, Phobos en Deimos.
o Bijzondere kenmerken:
- Gebergten en grote vlaktes.
- Polen met ijskappen.
- Gebied ?Tharsis? bezaaid met enorme vulkanen.
- Atmosfeer bestaat voornamelijk uit koolstofdioxide en stikstof.
JUPITER
o Kleur:
Bruin, rood en wit
o Diameter:
Ongeveer 133.708 km.
o Temperatuur:
- 121?C
o Afstand tot de zon:
778,41?106 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat deels uit nikkel-ijzer en deels uit gesteente. Daar omheen bevindt zich een ongeveer 40.000 km dikke laag van metallisch waterstof.
.
o Massa en dichtheid:
Massa: 1,899?1027kg
Dichtheid: 1330 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
9,84 uur
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
4332,71 dagen (11,86 jaar)
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
63; de bekendste manen zijn Io, Europa, Ganymedes en Callisto.
o Bijzondere kenmerken:
- Aantal dunne ringen die bestaan uit stof- en ijsdeeltjes.
- E?n van de meest opvallende eigenaardigheden van Jupiter is de Grote Rode Vlek iets ten zuiden van de evenaar. Deze vlek wordt veroorzaakt door een cycloon die al minstens 300 jaar voortraast.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof en helium.
SATURNUS
o Kleur:
Geel, naar polen toe groener
o Diameter:
Ongeveer 110.000 km
o Temperatuur:
- 130?C
o Afstand tot de zon:
1,426?109 km
o Gemaakt van:
In het centrum bevindt zich een rotsachtige kern, daaromheen een mantel van vloeibaar metallisch waterstof, gevolgd door een laag van moleculair waterstof.
o Massa en dichtheid:
Massa: 5,685?1026kg
Dichtheid: 0,69 kg/dl
o Duur van 1 dag op de planeet:
10 uur 39 minuten en 25 seconden
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
10.757,73 dagen (29,45 jaar)
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Saturnus heeft ca. 48 manen. De bekendste zijn Titan, Mimas, Enceladus, Tethis, Dione en Rhea.
o Bijzondere kenmerken:
- Alle gasplaneten uit ons zonnestelsel vertonen een systeem van ringen, maar het ringensysteem van Saturnus is veruit het opvallendste. De laatste inzichten zijn dat het een stelsel is van talloze minieme, afzonderlijke ringen met smalle, lege afscheidingen ertussen.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof en helium.
URANUS
o Kleur:
Cyaan
o Diameter:
Ongeveer 50.000 km
o Temperatuur:
- 205?C
o Afstand tot de zon:
2,87?109 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat vermoedelijk uit nikkelijzer en silicaten met daaromheen een mantel van water, methaan, ammoniak en waarschijnlijk nog enkele losse elementen. Aan de buitenkant bevindt zich een laag van vloeibaar waterstof, helium en methaan, welke stoffen naar het oppervlak toe steeds meer gasvormig worden.
o Massa en dichtheid:
Massa: 8,683?1025kg
Dichtheid: 1270 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
17 uur en 14 minuten
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
84,07 jaar
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Uranus heeft 27 manen, de bekendste zijn Ariel, Umbriel, Titania en Oberon.
o Bijzondere kenmerken:
- Ringen: De vorm van de ringen is elliptisch, vermoedelijk onder invloed van de aantrekkingskracht van naburige rondcirkelende manen. De ringen bestaan waarschijnlijk uit materiaal dat afkomstig is van de maantjes.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof, helium en methaan.
NEPTUNUS
o Kleur:
Blauwgroen
o Diameter:
Ongeveer 49.000 km
o Temperatuur:
- 220?C
o Afstand tot de zon:
4,498?109 km
o Gemaakt van:
De kern bestaat uit (gesmolten) metaal en rots en daaromheen bevindt zich een mantel van gesteente, water, ammoniak en methaan. Naar buiten toe wordt de mantel steeds vloeibaarder en gaat uiteindelijk geleidelijk over in de atmosfeer
o Massa en dichtheid:
Massa: 1,0243?1026kg
Dichtheid: 1638 kg/m3
o Duur van 1 dag op de planeet:
16 uur en 6,5 minuten.
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
164,89 jaar
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Neptunus heeft 13 manen, de bekendste zijn Triton, Nere?de, Naiad en Thalassa.
o Bijzondere kenmerken:
- Er zijn in 2004 een vijftal ringen bekend die zich bevinden op afstanden tussen 41.900 en 62.900 km van het centrum van de planeet.
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit waterstof, helium en methaan.
PLUTO
o Kleur:
Lichtroze
o Diameter:
2.330 km
o Temperatuur:
- 229?C
o Afstand tot de zon:
5,9068?109 km
o Gemaakt van:
Over de samenstelling van Pluto is vrijwel niets bekend. De meest gangbare theorie?n gaan uit van een rotsachtige kern met daaromheen een mantel van bevroren water.
o Massa en dichtheid:
Massa: 1,253?1022kg
Dichtheid: ongeveer 2,0 g/cm?,
o Duur van 1 dag op de planeet:
6 dagen, 9 uren en 17,6 minuten
o Tijd die de planeet erover doet om 1 baan rondom de zon te draaien:
248 jaar
o Aantal manen en de naam van de bekendste manen:
Pluto heeft 3 manen, de bekendste is Charon.
o Bijzondere kenmerken:
- De atmosfeer bestaat voornamelijk uit stikstof, methaan en koolstofmonoxide.
- Pluto's geringe omvang (kleiner dan onze maan) en wijde, elliptische baan om de zon geven sommige astronomen twijfel of het object wel tot de planeten moet worden gerekend en niet een planeto?de is, zoals die bij honderden gevonden zijn in de Kuipergordel
Bibliografie
o WIKIPEDIA, de vrije encyclopedie. Internet, 26 januari 2006.
(http://nl.wikipedia.org/wiki/Planeten)
o ICM?S KOSMONET - STERRENKUNDE. Internet, 26 januari 2006.
(http://users.pandora.be/kosmonet/astronomie/)
o JONGERENWERKGROEP VOOR STERRENKUNDE. Internet, 26 januari 2006.
(http://www.sterrenkunde.nl)